Fala zakażeń krztuścem w Niemczech. Tak źle nie było od dekady

W tym roku na krztusiec zachorowało w Niemczech znacznie więcej osób niż zwykle. Do tej pory zgłoszono około 22,5 tys. potwierdzonych laboratoryjnie przypadków (stan na 21 listopada). To najwyższa liczba w ciągu ostatnich dziesięciu lat. W ubiegłym roku niemiecki instytut chorób zakaźnych RKI odnotował tylko około 3430 przypadków. Najwyższą liczbę w ostatnich latach odnotowano ostatnio w 2017 roku – było to niecałe 17 tys. przypadków.

– Istnieją naturalne fluktuacje i co kilka lat występuje silniejszy sezon – tłumaczy dyrektor oddziału chorób zakaźnych w berlińskiej klinice Charité Leif Erik Sander. – Jednak ten rok wyraźnie wykracza poza normalne wahania – dodaje.

To jeszcze nie pandemia, ale obciążenie przypadkami infekcji dróg oddechowych w gabinetach pediatrycznych i na oddziałach dziecięcych jest wysokie. W tym roku na krztusiec choruje szczególnie dużo nastolatków – mówi Tanja Brunnert, rzeczniczka Stowarzyszenia Zawodowego Pediatrów. Pokazują to również dane z RKI: większość przypadków odnotowano w tym roku wśród młodych ludzi w wieku 12-16 lat. – Wielu z nich ma długotrwały, uciążliwy kaszel – mówi lekarka.

Jednym z możliwych wyjaśnień wysokiej liczby zachorowań jest „efekt nadrabiania zaległości po pandemii koronawirusa” – tłumaczy  Sander. Podczas pandemii COVID-19 wiele osób nie miało kontaktu z patogenem krztuśca, co w rezultacie osłabiło odporność całej populacji. Możliwe jest również, że więcej osób jest poddawanych testom na krztusiec.

Liczba zachorowań na krztusiec jest w tym roku wysoka nie tylko w Niemczech. To zjawisko ogólnoświatowe. Na przykład w USA do 10 listopada zgłoszono około 23,5 tys. przypadków – wynika z danych urzędu zdrowia CDC. To pięć razy więcej niż w tym samym okresie roku 2023.

Z reguły patogen krztuśca nie powoduje ciężkich przypadków zachorowań, jednak choroby tej nie należy lekceważyć. Prawie zawsze zaczyna się od normalnych objawów przeziębienia, takich jak katar i lekki kaszel. Kiedy ostra infekcja ustępuje, pojawia się uporczywy, drażniący kaszel, który może trwać od czterech do sześciu tygodni.

Infekcja jest szczególnie niebezpieczna dla niemowląt i może prowadzić do silnych napadów kaszlu, skurczów fałdów głosowych, zatrzymania oddechu i wymiotów. Wysoki odsetek hospitalizacji z powodu krztuśca i prawie wszystkie zgony dotyczą nieszczepionych niemowląt poniżej szóstego miesiąca życia – wynika z danych niemieckiego instytutu RKI. Zgony z powodu krztuśca są w Niemczech jednak rzadkością. W tym roku na krztusiec zmarły cztery osoby. Jak co roku były to niemowlęta, starsze dzieci i osoby dorosłe z poważnymi schorzeniami. W ciągu ostatnich kilku lat RKI odnotowywał do sześciu zgonów rocznie w związku z krztuścem.

Z danych RKI wynika, że około 60 procent przypadków zachorowań dotyczy dorosłych. – U pacjentów z przewlekłym zapaleniem oskrzeli lub rozedmą płuc zakażenie krztuścem może prowadzić do ciężkiego i ostrego pogorszenia choroby – podkreśla Sander. Może to zagrażać życiu, a w dłuższej perspektywie prowadzić do upośledzenia funkcji płuc.

Lekarze zdecydowanie zalecają zaszczepienie się. W Niemczech zaleca się trzy szczepienia dla niemowląt w wieku dwóch, czterech i jedenastu miesięcy. Szczepionka nie zawsze chroni przed infekcją, ale bardzo dobrze chroni przed skomplikowanym przebiegiem choroby. Ochrona poszczepienna powinna być odświeżana w wieku 5-6 lat oraz w wieku 9-17 lat.

W Niemczech wskaźnik szczepień dla młodszych dzieci jest wysoki i wynosił u dzieci rozpoczynających naukę w szkole w 2018 roku około 93 procent. Szczepienie przypominające jest również zalecane dla dorosłych. Niemiecka Stała Komisja ds. Szczepień (STIKO) zaleca również szczepienia kobietom w ciąży, w szczególności dlatego, że mogą w ten sposób chronić również swoje nowonarodzone dzieci.

Redakcja Deutsche Welle; opracowanie Katarzyna Domagała-Pereira