Godzina „W” w 81. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego
Syreny zawyły w Polsce w piątek 1 sierpnia o godzinie 17:00 z okazji 81. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego. Jest to coroczna tradycja polegająca na oddaniu czci osobom, które poległy podczas zrywu. Wiele osób spacerujących wówczas po ulicach okazuje im szacunek, zatrzymując się na minutę. W bieżącym roku wiceminister spraw wewnętrznych i administracji Wiesław Leśniakiewicz polecił wojewodom, aby syreny wybrzmiały we wszystkich województwach. „Będzie to jednocześnie ogólnokrajowy test użycia systemu powiadamiania, ostrzegania i alarmowania” – poinformowało Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji (MSWiA).
Co oznacza godzina „W”?
Dowództwo Armii Krajowej ustaliło w 1944 roku, że Powstanie Warszawskie rozpocznie się w godzinę „W”, czyli o 17:00. Jak jednak zaznaczył historyk dr hab. Włodzimierz Suleja w artykule na stronie Instytutu Pamięci Narodowej, pojedyncze starcia związane z mobilizacją oddziałów powstańczych miały miejsce już kilka godzin wcześniej. Pierwsze strzały rozległy się bowiem przed godziną 14:00 na Żoliborzu, gdzie grupa osłaniająca transport broni zmusiła do odwrotu niemiecki patrol. Z kolei pół godziny przed godziną wybuchu Powstania Warszawskiego walki toczyły się też na placu Napoleona, placu Dąbrowskiego i ulicy Mazowieckiej.
Przebieg Powstania Warszawskiego
„Natarcie, które przy olbrzymiej determinacji powstańców trwało do godzin rannych, niemal całkowicie zaskoczyło Niemców. Poszczególne oddziały usiłowały zdobyć i opanować kluczowe punkty miasta i utrzymać je do momentu spodziewanego wkroczenia do stolicy Armii Czerwonej” – napisał profesor Włodzimierz Suleja. Jak wskazał, siłom powstańczym udało się uzyskać kontrolę między innymi nad Starym Miastem, Elektrownią na Powiślu, dużym obszarem Śródmieścia, Wolą oraz Dolnym Mokotowem. Mniej uzbrojone oddziały obsadziły również Targówek i Bródno. Pomimo bohaterskiej postawy powstańców, którzy walczyli o wolność ojczyzny, działania po 63 dniach zakończyły się niepowodzeniem, choć zdaniem brytyjskiego historyka Normana Daviesa Powstanie Warszawskie mogło się udać, gdyby amerykańska i brytyjska dyplomacja zrobiły wszystko, by zmobilizować Rosjan do pomocy.
Więcej informacji na temat Powstania Warszawskiego znajduje się w artykule: „Zgruzowanie i zgruzowstanie. Tak pokazanych danych o Warszawie jeszcze nie widzieliście”.
Źródła: Instytut Pamięci Narodowej (IPN), Urząd Miasta Warszawa, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji (MSWiA)
