„Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda, postanowieniem z dnia 29 lipca 2025 roku, na podstawie art. 36 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 16 października 1992 roku o orderach i odznaczeniach, pozbawił Jolantę Małgorzatę Lange (primo voto Gontarczyk) Srebrnego Krzyża Zasługi” – podano w komunikacie Kancelarii Prezydenta.
Andrzej Duda podjął decyzję w sprawie odznaczenia. To efekt petycji
Głowa państwa podjęła taką decyzję za sprawą petycji, jaką złożył Piotr Woyciechowski. Jej treść opublikowano w kwietniu.
„(Jolanta Lange) wraz ze swoim mężem Andrzejem Gontarczykiem (zmarł w 2023 r., co ujawnił Tomasz Szymborski), także wieloletnim (od 1974 r.) tajnym współpracownikiem Służby Bezpieczeństwa stanowili niebezpieczny i bezwzględny duet szpiegowski, który na polecenie swoich mocodawców z SB aktywnie zwalczał działalność i osobę ks. Franciszka Blachnickiego w RFN” – napisano.
„Nie godzi się aby państwo polskie z jednej strony honorowało najwyższymi orderami ofiary totalitarnego systemu, jak miało to miejsce w przypadku nadania przez Pana Prezydenta pośmiertnie ks. Franciszkowi Blachnickiemu ’Orderu Orła Białego’, a z drugiej strony przedstawiciele tego samego państwa nadawali odznaczenia funkcjonariuszom systemu komunistycznego, którzy swoją niegodziwą działalnością przyczynili się lub mogli się przyczynić do śmierci tychże ofiar, jak ma to miejsce w przypadku Jolanty Lange vel Gontarczyk” – dodał Woyciechowski.
Kim jest Jolanta Lange? Odznaczenie wręczył jej Aleksander Kwaśniewski
Jolanta Lange jest polską socjolożką, doktorem nauk humanistycznych, a po transformacji ustrojowej zajęła się kwestiami m.in. feministycznymi. Za czasów PRL natomiast była działaczką solidarnościową, katolicką oraz tajną współpracowniczką Służby Bezpieczeństwa. Jej nazwisko pojawia się również w sprawie śmierci ks. Franciszka Blachnickiego.
Mężem kobiety był Andrzej Gontarczyk, dawniej kierownik Przedsiębiorstwa Rozpowszechniania Filmów, a w 1981 r. kierownik łódzkich kin „Gdynia” oraz „Wisła”. Małżeństwo w 1982 r. wyjechało do Republiki Federalnej Niemiec i otrzymało niemieckie obywatelstwo.
Z kolei dwa lata później Gontarczycy dołączyli do Chrześcijańskiej Służby Wyzwolenia Narodów, która była kierowana przez ks. Franciszka Blachnickiego. Wówczas pojawiły się pierwsze informacje w sprawie podwójnej działalności małżeństwa. Para po latach ostatecznie przyznała się do współpracy z Służbą Bezpieczeństwa.
