W Watykanie trwają obecnie kongregacje generalne – czyli zebrania kardynałów przed konklawe. Najpierw ich zadaniem było m.in. ustalenie szczegółów pogrzebu papieża Franciszka i daty konklawe. Teraz na spotkaniach ważą się losy wyborów nowego papieża.
– Kardynałowie zaczynają rozmawiać o stanie Kościoła oraz o wyzwaniach, jakie obecnie czekają Kościół i przyszłego papieża. Zaczyna się wewnętrzne formowanie decyzji, na kogo kardynałowie będą oddawali swój głos podczas konklawe – tłumaczy gość „Studia Watykan” ks. Przemysław Śliwiński, rzecznik prasowy archidiecezji warszawskiej i autor książki ”Konklawe. Tajemnice wyborów papieskich”.
W trakcie spotkań może zostać wyłoniony faworyt konklawe. Kongregacje w przeciwieństwie do konklawe nie są objęte ścisłą tajemnicą, jednak kardynałowie zwykle nie informują, co dzieje się podczas obrad. – Obowiązuje tu pewnego rodzaju dyskrecja i jednocześnie otwiera się pole do spekulacji – przyznaje rozmówca Interii.
Konklawe. Kiedy poznamy nazwisko nowego papieża?
7 maja rozpocznie się konklawe, a wybór nowego papieża może nastąpić 8 lub 9 maja. Watykaniści spodziewają się, że aktualne konklawe będzie krótkie.
– Pierwsze głosowania nastąpią 7 maja po południu, aczkolwiek prawie z całą pewnością możemy powiedzieć, że dym, który po tym głosowaniu ujrzymy, będzie czarny – mówi ks. Przemysław Śliwiński.
Jak tłumaczy, kluczowy może okazać się kolejny dzień, podczas którego odbędą się cztery głosowania. Dwa przed południem, dwa po południu. Znów zboczymy dym, który 8 maja może być biały.
– Jeśli powtórzy się scenariusz z 2005 i 2013 roku to już następnego dnia wieczorem, czyli po czwartym lub piątym głosowaniu możemy spodziewać się wyboru nowego papieża. W 1939 roku wyboru papieża dokonana już przy trzecim głosowaniu – wskazuje specjalista.
Przez prawie 200 ostatnich lat konklawe nie trwały dłużej niż pięć dni. Jedna z rekordowo długich elekcji miała miejsce w 1740 roku i trwała 179 dni.
Konklawe. Jan Paweł II wprowadził istotną zmianą w głosowaniu
Żeby ograniczyć ryzyko przedłużającego się konklawe, podczas którego nikt z kardynałów nie może uzyskać wymaganych 2/3 głosów, by zostać papieżem, Jan Paweł II wprowadził zmianę od 33. głosowania.
– Kiedy 32 głosowania okażą się bezskuteczne, to w 33. można głosować już tylko na dwóch kandydatów, którzy podczas ostatniego głosowania zyskali największe poparcie. Nazwy się to balotażem – tłumaczy gość wideocastu Interii „Studio Watykan”.
Dotychczas ta zmiana nie została zastosowana, bo od czasu jej wprowadzenia, papieży wybierano w 8-10 głosowaniach. – Bardzo daleko nam do tego bezpiecznika w postaci 32-33 głosowań – mówi ks. Śliwiński.
Co poza murami Kaplicy Sykstyńskiej? „Oddają telefony”
Po zakończonych głosowaniach, które nie wyłonią papieża, kardynałowie udadzą się do Domu Św. Marty, gdzie już jako papież mieszkał także Franciszek. Osoby, z którymi hierarchowie będą mieli kontakt muszą złożyć specjalną przysięgę.
Jak zapowiedział Urząd Celebracji Liturgicznych, dwa dni przed rozpoczęciem sekretnych wyborów papieża, przysięgę na zachowanie tajemnicy konklawe złożą wszystkie osoby zaangażowane w jego przygotowanie i organizację. Wśród nich znajdą się m.in.: sekretarz Kolegium Kardynalskiego, mistrz ceremonii liturgicznych, personel medyczny, obsługa wind w Pałacu Apostolskim, pracownicy stołówki i osoby odpowiedzialne za sprzątanie pomieszczeń, ekipa techniczna, kierowcy, a także funkcjonariusze służb porządkowych.
Co dokładnie dzieje się poza murami Kaplicy Sykstyńskiej? Czy kardynałowie udając się na spoczynek mogą oglądać telewizję lub korzystać ze smartphonów?
– Rozmawiałem o tym z kardynałem Józefem Glempem w 2005 roku. Mówił mi, że kardynałowie nie tyle nie odbierali telefonów, co każdy oddawał je przed wejście na konklawe. Chodzi o to, by w ogóle nie mieć przy sobie telefonu – tłumaczy ks. Śliwiński.
Konklawe. Rekordowa liczba kardynałów
Konklawe, które da odpowiedź na pytanie: kto zostanie nowym papieżem, będzie rekordowe pod względem liczby kardynałów elektorów. Uprawnionych do głosowania jest 135 hierarchów, którzy nie ukończyli 80 lat. Jednak w wyborze papieża weźmie udział 133 duchownych. Jak poinformował Watykan, dwóch kardynałów elektorów ze względu na stan zdrowia nie będzie głosowało.
Papieża będzie wybierać także czterech Polaków, kardynałowie: Stanisław Ryłko, Kazimierz Nycz, Konrad Krajewski i Grzegorz Ryś.
Co ciekawe, kard. Stanisław Ryłko, który jest archiprezbiter w Bazylice Matki Bożej Większej, gdzie pochowano papieża Franciszka, jest także współodpowiedzialny za organizację konklawe. Decyzja o tym zapadła już dzień po śmierci papieża, podczas pierwszej kongregacji generalnej. W drodze losowania wybrano łącznie trzech kardynałów, którzy wspierają kamerlinga w przygotowaniach konklawe.
Wybór 267. papieża. Pierwsze głosowanie w środowe popołudnie
Przed inauguracją konklawe, w bazylice Świętego Piotra o godz. 10 rozpocznie się msza „Pro eligendo Papa” w intencji wyboru 267. papieża. Następnie o godz. 16.30 rozpocznie się obrzęd wejścia kardynałów w procesji na konklawe z Kaplicy Paulińskiej do Kaplicy Sykstyńskiej.
Uczestnicy konklawe złożą przysięgę na dochowanie jego tajemnicy i wysłuchają rozważań na temat znaczenia wyboru papieża. Kiedy drzwi zostaną zamknięte, tego samego dnia odbędzie się pierwsze głosowanie.
Jak dokładnie przebiega głosowanie kardynałów, co się dzieje po wyborze nowego papieża i czym jest „pokój łez” w najnowszym odcinku wideocastu Interii „Studio Watykan”.
(kontakt do autorek: jolanta.kaminska@firma.interia.pl; paulina.sowa@firma.interia.pl)
