Las łęgowy w Przegorzałach oficjalnie uznano użytkiem ekologicznym (to jedna z form ochrony przyrody w Polsce ustanawiana przez radnych), czyli ustanowiono chronione siedliska przyrodnicze.
„Las łęgowy w Przegorzałach to unikalny zakątek natury, który zachwyca swoim dzikim, tropikalnym charakterem. Przyrodnicy zgodnie twierdzą: to ewenement w skali Europy!” – pisze Uniwersytet Rolniczy w Krakowie. To również ornitologiczna oaza.
Las łęgowy w Krakowie. Co w nim takiego niezwykłego
Zaledwie 4 km od ścisłego centrum miasta w Krakowie znajduje się jedno z unikatowych miejsc pełnych zieleni. Nowy użytek położony jest w Krakowie na terenie dzielnicy VII Zwierzyniec i ma powierzchnię ponad 53 hektarów. W województwie małopolskim, jedynie lasy łęgowe w dolinie Soły i Skawy, znajdujące się częściowo w obszarze Natura 2000 Dolina Dolnej Soły, mają większą powierzchnię.
„Przesłanką do objęcia ochroną tego terenu w formie użytku ekologicznego jest zachowanie nadrzecznego lasu łęgowego, którego ochrona ma znaczenie dla zachowania różnorodności biologicznej, siedlisk przyrodniczych i krajobrazu” – informuje urząd miasta. To radni zagłosowali za ustanowieniem użytku ekologicznego pod nazwą „Las łęgowy w Przegorzałach im. Kazimierza Walasza”. Bo to właśnie dr Kazimierz Walasz (ur. 1952 – zm. 2025), biolog, ornitolog, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego jest patronem tego użytku ekologicznego. Zmarły w tym roku przyrodnik miał wielki wkład w objęcie miejsca statusem użytku.
Krakowski las łęgowy jest jednym z ostatnich fragmentów łęgów wierzbowo-topolowych, które są ogromną rzadkością w Europie. Nie ma w Małopolsce łęgu, który mógłby konkurować powierzchnią i wiekiem z łęgiem przegorzalskim. Jedynie ten w dolinie Soły i Skawy.
Fauna i flora w Krakowie zadziwia różnorodnością
Na obszarze łęgu przegorzalskiego stwierdzono 103 gatunki grzybów, a w tym 32 gatunki rzadkie znajdujące się na „czerwonej liście” grzybów wielkoowocnikowych w Polsce. Ponadto zaobserwowano na tym terenie 52 gatunki roślin naczyniowych, w tym 1 gatunek ściśle chroniony (salwinia pływająca, 42 gatunki mięczaków, w tym aż 41 gatunków ślimaków, 2 z nich są częściowo chronione.
Na tym terenie występuje ponad sto gatunków ptaków. Większość jest objęta ochroną. To np. skryty i tajemniczy ślepowron z rodziny czaplowatych.
Wykazano także obecność 2 gatunków muchówek, wymienionych w „czerwonej księdze”, 67 gatunków chrząszczy, 7 gatunków pszczołowatych i 33 gatunki ważek. 3 gatunki chrząszczy i 6 gatunków trzmieli są objęte ochroną częściową, 2 gatunki ważek są objęte ochroną ścisłą. Stwierdzono 9 gatunków płazów, w tym 3 ściśle chronione, 6 częściowo chronionych. Pośród aż 106 stwierdzonych gatunków ptaków, 94 gatunki znajdują się pod ścisłą ochroną, 7 gatunków jest częściowo chronionych, a 5 to gatunki łowne. Stwierdzono także 14 gatunków ssaków, 1 ściśle chroniony, 4 są częściowo chronione, a 9 to gatunki łowne.
Obszar, na którym znajduje się użytek ekologiczny, był pierwotnie przeznaczony pod budowę trasy Pychowickiej, czyli potężnej inwestycji drogowej, na którą nie zgadzali się m.in. krakowscy ekolodzy. W Krakowie jest teraz 20 użytków ekologicznych o łącznej powierzchni ponad 200 hektarów. To stosunkowo niewiele – terenów z podobnym potencjałem w mieście jest co najmniej drugie tyle.
