W skrócie
-
Naukowcy odkryli, że niektóre gatunki nietoperzy świecą na zielono dzięki zjawisku fluorescencji.
-
Intensywność i kolor światła są takie same u wszystkich zbadanych okazów, niezależnie od wieku, płci czy gatunku.
-
Nie jest pewne, po co nietoperzom ta umiejętność – podejrzewa się, że może służyć komunikacji, ale brak jednoznacznych dowodów.
Ebola, Nipah, SARS-CoV-2 – wiele z najbardziej niebezpiecznych wirusów ma wspólne źródło: nietoperze. Ale – jak podkreślają naukowcy – nie dlatego, że są „brudne” czy „niebezpieczne”, lecz dlatego, że natura wyposażyła je w niezwykle skuteczny system odporności. To ewolucyjni mistrzowie przetrwania, a nie winowajcy pandemii. Teraz na dodatek okazuje się, że świecą w ciemności.
Naukowcy przebadali muzealne okazy
Jak można przeczytać na łamach Ecology and Evolution badacze z University of Georgia podczas analizowania 60. nietoperzy będących okazami muzealnymi zauważyli, że zjawisko zielonej fotoluminescencji konsekwentnie pojawia się u kilku gatunków występujących w Ameryce Północnej. Nietoperze, które świecą na zielono to m.in. nietoperz brązowy, rudy nietoperz wschodni oraz brazylijski mroczek wolnoogonowy.
Intensywność i kolor rzucanego światła pozostają identyczne niezależnie od płci czy gatunku nietoperza. Na zaobserwowane zjawisko nie wpływał też ich wiek wahający się od 22 do nawet 103 lat. Pomiary spektroskopem wykazały, że światło emitowane przez nietoperze mieści się w zakresie od 520 do 552 nm. To z kolei odpowiada zielonej barwie dostrzegalnej przez ludzkie oko.
Dlaczego nietoperze świecą na zielono?
Występowanie fotoluminescencji u wszystkich przebadanych gatunków nietoperzy sugeruje, że jest to cecha dziedziczona genetycznie i nie jest to przypadek. Prawdopodobnie gatunki te odziedziczyło zdolność świecenia po wspólnym przodku. Jednak pozostaje jedno pytanie: po co nietoperze świecą?
Samce, jak i samice świecą tak samo, więc nie służy to do rozpoznawania płci. Wszystkie przeanalizowane nietoperze emitują światło o przybliżonych parametrach, tym samym nie jest to też identyfikacja gatunkowa. Kamuflaż czy sygnalizacja dla partnerów? Niezbyt, bo wzorzec świecenia jest jednolity.
Część naukowców obstawia, że fotoluminescencja służy nietoperzom do komunikacji. Bowiem długość fali światła pokrywa się z zakresem maksymalnej czułości wzrokowej nietoperzy – wynosi ona od 536 do 560 nm. Tym samym nietoperze być może widzą światło, które rzucają. Może służy im to do porozumiewania się w ciemności. Jednak na razie brakuje konkretnych dowodów potwierdzających tę tezę.
