Nowe kleszcze odkryte w Azji. Przenoszą je zupełnie zaskakujące zwierzęta

W Azji udało się znaleźć i opisać zupełnie nowego kleszcze, jakim był Amblyomma kappa. To mieszkaniec Japonii i sąsiednich wysp takich jak Riukiu z Okinawą oraz Tajwanu. Prawdopodobnie ten pasożyt żyje również w kontynentalnych Chinach. Nazwano go kappa na cześć demona wodnego z japońskiej mitologii, przedstawianego często w skorupie podobnej do żółwiej.

Powodem jest to, że te spor kleszcze atakują właśnie gady, a już zwłaszcza żółwie. Pasożytują na nich w pierwszej kolejności, aczkolwiek badacze znaleźli je także na wężach. To dość zaskakujące przykłady żywicieli tych pasożytów, przynajmniej z naszego punktu widzenia. Często kojarzymy bowiem kleszcze z atakami na ludzi i utożsamiany je z ludzkimi pasożytami. Tak jednak nie jest, nawet spotykane w Polsce kleszcze czatują w oczekiwaniu raczej na jelenie, sarny, dziki i inne zwierzęta niż człowieka. Ludzie są okazjonalnymi żywicielami i w wypadku kleszczy Amblyomma kappa widać to wyraźnie.

Żerowanie kleszczy na gadach nie jest niczym wyjątkowym. Nawet nasze kleszcze pospolite Ixodes ricinus atakują jaszczurki zwinki i niekiedy węże. Wciskają się pod ich łuski, by wyssać krew. Mieszkający w południowej Europie kleszcz Ixodes inopinatus jest jeszcze bardziej wyspecjalizowany w poszukiwaniu węży i jaszczurek. Dla niego to atrakcyjni żywiciele, gdyż jest mniejsze ryzyko, że kleszcz zostanie zebrany z ich ciał przez chociażby ptaki, jak ma to miejsce w wypadku pajęczaków żerujących na dużych ssakach.

Kleszcze, które wyspecjalizowały się w żółwiach

Jednakże kleszcze z rodzaju Amblyomma wyspecjalizowały się w żółwiach, co jest już bardziej osobliwe. „Science Direct” pisał o tych pajęczakach tak: „Duża liczba gatunków kleszczy w azjatyckich tropikach i subtropikach jest prawdopodobnie częściowo spowodowana dużą różnorodnością żywicieli w postaci rozmaitych kręgowców, z którymi kleszcze niewątpliwie współewoluowały. Jedną z najbogatszych gatunkowo grup kręgowców lądowych w tym regionie są gady. Wiele z nich żywi szeroką gamę kleszczy, przede wszystkim te z rodzaju Amblyomma”

Dotąd uważano, że na żółwiach w Azji żeruje gatunek: Amblyomma geoemydae. Inne podobne kleszcze uważano za jego synonimy. Teraz okazuje się, że gama ssących krew żółwi kleszczy azjatyckich jest znacznie szersza i bogatsza. Amblyomma kappa to nowy gatunek sporego kleszcza z subtropikalnej części Azji Wschodniej, będący bliskim krewnym kleszcza Amblyomma geoemydae z Azji Południowo-Wschodniej. Zresztą okazuje się, że w kontynentalnej Azji Południowo-Wschodniej występuje aż 97 gatunków kleszczy, co czyni ten region jednym z miejsc o największej liczbie kleszczy na Ziemi.

Co ciekawe, nowy kleszcz z Azji żeruje na żółwiach wodnych takich jak batagur japoński Geoemyda japonica czy żółw żółtobrzeżny, a także takich wężach jak wilkozęby choćby z gatunku Lycodon semicarinatus. Zanurzenie się pod wodę nie pozwala uniknąć tego pasożyta, a kleszcz ten lubi wodę. To odróżnia go od krewniaka Amblyomma geoemydae, który jest zwierzęciem raczej lasów deszczowych np. w Tajlandii, Kambodży, na Malajach czy Sumatrze.