Polacy nie zdają sobie sprawy, że zaciąganie kredytu na ubrania czy drobne zakupy może mieć poważne konsekwencje na przyszłość. Odroczone płatności wpływają na decyzję o przyznaniu kredytu hipotecznego, bo spłacane nieterminowo obniżają ocenę w Biurze Informacji Kredytowej.
Mimo tego, w Polsce z usługi „Buy Now Pay Later” (BNPL) skorzystało już ponad 2,6 mln osób.
Odroczone płatności skłaniają Polaków nie tylko do częstszych zakupów
Traktowanie opcji odroczonej płatności jako prezentu od sprzedawcy lub jako bonusu jest błędem. Jak tłumaczył na łamach gazeta.pl Robert Cegliński, członek zarządu odpowiedzialny za zarządzenie ryzykiem w PayPo, „jeśli do sfinansowania transakcji nie wykorzystujemy własnych środków, tylko ktoś pokrywa rachunek w naszym imieniu – a tak dzieje się w przypadku skorzystania z opcji BNPL – oznacza to, że jest to po prostu kredyt”.
Co prawda blisko 80 proc. kredytów w formie BNPL jest spłacanych w ciągu darmowego 30-dniowego okresu, ale pozostaje kwestia 20 proc. pożyczek, które są źródłem dodatkowych kosztów w domowym budżecie. W dodatku korzystanie z płatności odroczonych ma niemały wpływ na zachowanie podczas zakupów: skoro nie płacimy od razu, to możemy zakupy robić częściej i za większą kwotę.
Historia kredytowa załamie się przez kolejne buty
Średnia wartość koszyka, który klienci finansują z pomocą płatności odroczonych, to w PayPo 300 zł. Nowi klienci mogą liczyć na limit od 200 do 1000 zł, ale maksymalny limit może wzrosnąć aż do 6 tys. zł. To oznacza, że klientowi nagle przybywa po prostu kolejne zobowiązanie finansowe do pilnowania, jak w przypadku karty kredytowej.
Tymczasem ocena wiarygodności w systemie BIK odbywa się nie tylko na podstawie historii spłat kredytów i pożyczek, obecnego zadłużenia, liczby i rodzaju zobowiązań, ale także częstotliwości i liczby zapytań kredytowych. Wykorzystany limit na karcie kredytowej, odroczone płatności czy kredyt ratalny są również uwzględniane przy wyliczaniu zdolności kredytowej przy finansowaniu zakupu mieszkania. Podobnie jak brak terminowych spłat.
