Powołanie pierwszego od 24 lat nowego parku narodowego w Polsce jest możliwe jeszcze w tym roku – poinformowało Ministerstwo Klimatu i Środowiska.
O utworzeniu Parku Narodowego Doliny Dolnej Odry mówił jeszcze na początku 2024 r. wiceminister klimatu i środowiska Mikołaj Dorożała. Przyrodnicy czekają na powołanie 24 parku narodowego w Polsce od wielu lat. Najmłodszy, „Ujście Warty”, powstał w 2001 r.
Nowy park narodowy na Odrze – nie będzie można polować
Rada gminy Kołbaskowo jako ostatnia pozytywnie zaopiniowała utworzenie nowego parku narodowego. Nieco wcześniej projekt rozporządzenia został uzgodniony przez Radę Gminy Widuchowa oraz Radę Miasta Szczecin.
Kolejny etap tworzenia chronionego obszaru to uzgodnienia z Radą Powiatu Gryfińskiego i Polickiego oraz z Sejmikiem Województwa Zachodniopomorskiego. Nie wszyscy radni byli jednak od razu zgodni co do powołania parku na terenie Odry, rozmowy trwają od ponad roku. Wcześniej liczono, że obszar zostanie utworzony już w 2024 r.
Pierwszy od ponad 24 lat park narodowy może powstać jeszcze w tym roku, a gminy jeszcze w tym roku otrzymają środki na ochronę przyrody
Radni Szczecina zwracali natomiast uwagę, że powołanie parku spowoduje zmiany w żegludze na rzece, obawy wyrażali także rybacy z trzech gmin. Rozważano ponadto, że na terenie parku utrudnione będzie prowadzenie działalności rolniczej i polowań.
Władze Gryfina wciąż mają pytania – nie wiedzą jak powołanie parku wpłynie na życie mieszkańców i rolników. Resort klimatu rozwiewa wątpliwości i mówi, że mieszkańcy gmin leżących w Dolinie Dolnej Odry mogą na powołaniu parku narodowego tylko skorzystać, bo nowy park narodowy oznacza rozwój ekonomiczny regionu.
„Szlak żeglowny na Odrze nie będzie włączony w obszar parku lub jego otuliny. Park narodowy ma objąć tereny dzisiejszego parku krajobrazowego Doliny Dolnej Odry, bez nurtów Regalicy i Odry Zachodniej. Co więcej, nawet gdyby obszary te zostałyby włączone w granice parku narodowego, nie musiałoby to oznaczać końca żeglowności Odry” – uspokaja resort klimatu.
Na obszarze parku narodowego będzie można nadal prowadzić działalność rolniczą, która w odpowiedniej formie sprzyja ochronie przyrody, możliwe będzie wędkowanie, ale w parku narodowym nie będzie można polować.
Tworzeniem Parku Narodowego Doliny Dolnej Odry zajmuje się powołany w tym celu zespół. W jego skład wchodzą m.in. przedstawiciele zachodniopomorskich gmin, reprezentanci województwa i przyrodnicy. Wspólnym celem jest opracowanie najlepszych form ochrony bagien i rozlewisk Międzyodrza – to obszar torfowiska znajdujący się między dwoma korytami Odry (Odra Zachodnia i Odra Wschodnia).
Ochrona torfowisk i ptaków. Niemcy chronią Odrę od 30 lat
Park Narodowy Doliny Dolnej Odry (niem. Nationalpark Unteres Odertal) już istnieje, ale po niemieckiej stronie. Chroniony obszar został utworzony w 1995 r. w powiecie Uckermark. Obszar parku chroni dno doliny Odry wraz z jej starorzeczami i kompleksami szuwarów, łąk zalewowych i lasów łęgowych.
Powstanie polskiego parku narodowego wiąże się nie tylko z ochroną przyrody, ale i dziedzictwa kulturowego, a także rozwojem turystyki i edukacją na temat przyrody regionu.
Na terenach, gdzie ma powstać specjalny obszar, natura jest częściowo chroniona w ramach utworzonego w latach 90. parku krajobrazowego. Ale ta forma nie zapewnia kompleksowej ochrony cennych przyrodniczo terenów wraz z licznymi lęgowiskami – każdego roku odpoczywają tu tysiące kaczek, gęsi i żurawi. Spośród ponad 200 gatunków ptaków większość bytuje tu na stałe, ponad 120 to gatunki wędrujące. Wiele z tych ptaków jest na skraju wymarcia.
Powierzchnia parku krajobrazowego to ok. 6009 ha. Tyle też będzie wynosiła powierzchnia parku narodowego.
Mamy mieć więcej parków
Przyrodnicy wytypowali dużo więcej obszarów, które powinny być objęte wzmożoną ochroną. W ostatnich latach mówi się o stworzeniu np. Jurajskiego Parku Narodowego na północy województwa śląskiego,Kaszubskiego Parku Narodowego, czy Turnickiego Parku Narodowego. Po wyborach nowe władze resortu klimatu zapowiedziały, że w najbliższych latach powstanie co najmniej kilka parków narodowych.
W Polsce są obecnie 23 takie obszary. Największym parkiem jest Biebrzański Park Narodowy, a najmniejszym Ojcowski Park Narodowy. Najstarszy jest Pieniński Park Narodowy.
