We wtorek, podczas otwarcia 33. Międzynarodowych Bożonarodzeniowych Czytań Edukacyjnych w Rosji, patriarcha Cyryl zaapelował o uznanie satanizmu za nielegalny ruch ekstremistyczny – poinformował niezależny rosyjski portal Meduza. Cyryl podkreślił, że na froncie „specjalnej operacji wojskowej”, jak nazywany jest w Rosji atak na Ukrainę, rosyjscy żołnierze są gotowi poświęcić życie za wartości, które, według niego, są deptane przez satanistów.
Hierarcha zaznaczył, że problem nie dotyczy jedynie „magii czy egzotyki”, ale „ideologii podważającej świadomość narodową i osłabiającej społeczeństwo„. Wezwał również władze do „przeciwdziałania rozprzestrzenianiu się okultyzmu” oraz monitorowania „działalności neopogańskiej” w placówkach edukacyjnych na wszystkich poziomach.
Rosja. Delegalizacja „satanizmu” narzędziem walki politycznej
Zdaniem autorów artykułu przez „satanizm” patriarcha rozumie wszystkie osoby i ruchy niewygodne dla rządu Rosji. Jego deklaracja wpisuje się w szerszą narrację rosyjskich władz.
Rosyjscy politycy i propagandyści już wcześniej używali tego określenia w odniesieniu do społeczności LGBTQ+ i osób bezdzietnych, aktywistów ekologicznych i klimatycznych, niektórych młodzieżowych subkultur oraz przeciwników wojny w Ukrainie i liberalnych aktywistów.
Tego rodzaju retoryka pozwala władzom na swobodne rozciąganie definicji „satanizmu” na dowolne niepożądane przez władzę grupy społeczne.
Meduza obawia się, że jeśli rosyjskie władze zdecydują się uznać satanizm za ruch ekstremistyczny, otworzy to furtkę do dalszego zaostrzania represji wobec aktywistów, opozycjonistów i grup mniejszościowych.
Patriarcha Cyryl na straży rosyjskiej propagandy
To nie pierwszy raz, gdy patriarcha Cyryl zabiera głos w kwestiach ideologicznych. Wcześniej porównywał sytuację w Europie Zachodniej do czasów ateizmu w Związku Radzieckim, twierdząc, że współczesna cywilizacja zachodnia stara się usunąć religię z przestrzeni publicznej.
Rosyjski Kościół Prawosławny od lat utrzymuje bliskie relacje z władzami państwowymi i był oskarżany o wspieranie antyukraińskiej propagandy. Stanowisko patriarchy Cyryla wobec konfliktu na Ukrainie, w tym brak potępienia rosyjskiej inwazji, jest tego wyrazistym przykładem.
Działania duchownego są postrzegane jako próba utrzymania wpływów religijnych i politycznych na obszarze byłego Związku Radzieckiego. Taka postawa budzi kontrowersje i prowadzi do oskarżeń o instrumentalne wykorzystywanie religii w celach politycznych.
