Szkocja to jedno z najstarszych miejsc na Ziemi, z Górami Kaledońskimi o rodowodzie sięgającym 400-500 mln lat. Obszar jest ważny także z uwagi na znaleziska pierwszych lądowych kręgowców z epoki dewonu. Choć dinozaury kojarzą się raczej z Anglią i południową częścią Wlk. Brytanii. Tam znajdowano ich najwięcej.
Pierwszy jurajski dinozaur w Szkocji
Jednak u brzegów Szkocji znajduje się wyspa Skye, gdzie znaleziono wiele skamieniałych tropów dinozaurów. I to właśnie tam odkryto pierwsze i najlepiej zachowane szczątki szkockiego dinozaura z epoki jury.
O sprawie donosszą naukowcy z Uniwersytetu Cambridge. Na łamach „Earth and Environmental Science Transactions of the Royal Society of Edinburgh” czytamy, że szczątki dinozaurów w Szkocji to głównie bardzo fragmentaryczne kości znajdowane na Hebrydach Wewnętrznych.
Mamy jednak pierwszą pewną skamieniałość ciała dinozaura, jaką kiedykolwiek znaleziono w Szkocji. Została odkryta w 1973 r., ale udało się ją wydobyć dopiero pół wieku później. Jest to pierwszy i najbardziej kompletny częściowy szkielet dinozaura znany obecnie ze Szkocji.
Dinozaur ze Szkocji jest być może ornitopodem
Cechy skamieniałości wskazują na to, że był to ornitopod. Do tej grupy zaliczany m.in. zauropody, dinozaury kaczodziobe, a także iguanodony, których szczątki często były znajdowane w Wlk. Brytanii.
Kości ze Szkocji liczą 166 mln lat, więc pozwalają zaobserwować, jak jurajskie dinozaury na początku tej epoki zmieniały się w zwierzęta coraz większe. Jeszcze w triasie i na początku jury dinozaury były raczej istotami niedużymi, o niewielkiej różnorodności.
Jak mówią przedstawiciele National Museums Scotland, skamieniałości dinozaurów z okresu wczesnej i środkowej jury są wyjątkowo słabo znane i rzadkie. Co za tym idzie, ewolucja dinozaurów w tym okresie także nie jest dobrze poznana.
Nie wiemy, co sprawiło, że rozwój tych zwierząt przed ponad 160mln lat gwałtownie przyspieszył i doprowadził do powstania niezwykle różnorodnych i ogromnych gatunków. Skamieniałości ze Szkocji mogą pomóc to wyjaśnić.
Jak mówi prof. Susie Maidment z Muzeum Historii Naturalnej i Uniwersytetu w Birmingham, „znalezienie dinozaura już było wyzwaniem, a jego identyfikacja okazała się być może jeszcze większym”.
Wiele wskazuje na to, że okaz może być ornitopodem, zatem przedstawicielem grupy roślinożernych dinozaurów, które są najlepiej znane z okresu kredy. Żył w czasach, gdy niektóre ornitopody, takie jak Iguanodon i Hypsilophodon, chodziły już po Ziemi.
Znalezisko jest zapowiedzią wielu kolejnych ciekawych odkryć w Szkocji, gdzie dinozaurów dotąd nie znajdowano – wskazują naukowcy.
Tyranozaur był największą bestią? Co wiesz o dinozaurach. Sprawdźmy
