Z badania, które dowiodło, iż wzmacnianie dezinformacji to narzędzie w rękach głównie prawicowych populistów, wynika, że znacznie częściej rozpowszechniają oni fałszywe wiadomości w mediach społecznościowych niż politycy z partii należących do głównego nurtu lub ugrupowań skrajnie lewicowych.
– Radykalni prawicowi populiści wykorzystują dezinformację jako narzędzie do destabilizacji demokracji i zdobywania przewagi politycznej – podkreślił Petter Törnberg z Uniwersytetu w Amsterdamie, współautor badania wraz z Julianą Chueri z Wolnego Uniwersytetu w stolicy Holandii.
Dezinformacja jako narzędzie w rękach prawicowych populistów
Zdaniem naukowców, ich najnowsze odkrycie podkreśla pilną potrzebę, aby decydenci, badacze i społeczeństwo zrozumieli powiązaną dynamikę dezinformacji i radykalnego prawicowego populizmu i zajęli się nią.
W dojściu do takich wniosków miało pomóc przeanalizowanie każdego tweeta opublikowanego w latach 2017-2022 przez parlamentarzystę posiadającego konto na Twitterze (obecnie X) w 26 krajach, w tym m.in. w 17 państwach należących do UE, Wlk. Brytanii, USA i Australii.
Pod uwagę wzięto 32 mln tweetów zamieszczonych przez 8198 polityków, które zestawiono razem z innymi danymi, m.in. pozycją reprezentowanych przez nich partii na lewicowo-prawicowej mapie i wiarygodności podawanych źródeł, tworząc zbiorczą „ocenę faktów”.
W ten sposób wykazano, że to skrajnie prawicowy populizm jest „najsilniejszym czynnikiem determinującym skłonność do szerzenia dezinformacji”.
Symbioza prawicowych populistów z alternatywnymi mediami
Badacze zauważają, że dalsze poszerzenie zbioru informacji o postach parlamentarzystów na X nie będzie już możliwe, ponieważ platforma Elona Muska, który nie ukrywa poparcia dla skrajnej prawicy, przestała oferować dostęp do danych.
Tym, czego dowiedzieć się można z już przeprowadzonego badania, jest jednak to, iż zamiast ogólnie antyelitaryzmu populistów, za większością kampanii dezinformacyjnych stoją „ideologie wykluczające i wrogość wobec instytucji demokratycznych wynikająca z radykalnego prawicowego populizmu”.
Autorzy stwierdzili również, że dezinformacja była mniej przydatna dla skrajnie lewicowych populistów, którzy skupiają się bardziej na krzywdach gospodarczych. Z kolei w przypadku prawicowych populistów nacisk na krzywdy kulturowe i sprzeciw wobec norm demokratycznych był „podatnym gruntem” dla dezinformacji.
Dodatkowo, wykazano, że istnieje „symbiotyczna relacja” między skrajnie prawicowymi populistami a „alternatywnymi” mediami.
– Radykalnie prawicowi populiści skutecznie tworzą i wykorzystują alternatywne ekosystemy medialne, które wzmacniają ich punkt widzenia – stwierdził Törnberg, wskazując, że ekosystemy te wzmacniają dezinformację i kształtują skrajnie prawicowe ruchy populistyczne, intensyfikując ich przesłania ideologiczne, tworząc poczucie wspólnoty wśród wyborców i zapewniając kontrnarrację mediom głównego nurtu.
