Rosyjskie drony nad Polską. Jakie polityczne skutki ataku? Eksperci bez złudzeń

Rosyjskie drony nad Polską. Polityczne spory zeszły na dalszy plan

Wlot rosyjskich dronów zepchnął tamte spory na dalszy plan. Premier i prezydent zadeklarowali współpracę, ogłaszając, że decyzje w sprawie bezpieczeństwa podejmują wspólnie. Tak też przedstawili m.in. decyzję o uruchomieniu art. 4. NATO, dotyczącego konsultacji z sojusznikami.

„Narasta fala prorosyjskich nastrojów i niechęci do walczącej Ukrainy, kreowanych przez Kreml na bazie autentycznych lęków i emocji. Rolą polityków jest zatrzymanie tej fali, nie płynięcie na niej. To test na patriotyzm i dojrzałość całej polskiej klasy politycznej” – napisał premier w mediach społecznościowych. „W PiS i Konfederacji trwa dyskusja, czy drony to prowokacja Ukrainy, polskiego rządu czy pomyłka. Wbrew temu, co mówią polskie służby, wojsko, prezydent i premier” – dodał.

Natychmiast premierowi odpowiedział Mariusz Błaszczak, szef klubu PiS i były minister obrony narodowej. „Pisze to (chodzi o wpis premiera – red.) człowiek, który nazywał Putina swoim człowiekiem w Moskwie, doprowadził do tego, że przez lata obowiązywała doktryna na linii Wisły, rządził Polską, gdy zlikwidowano ponad 600 jednostek Wojska Polskiego” – wyliczał Błaszczak. „Gdyby do takiej samej sytuacji, jak 10 września, doszło za czasów rządu PiS, Donald Tusk rozpętałby polityczne piekło, które w 100 proc. spełniłoby oczekiwania Putina czyli chaos, destabilizacja i pogłębienie wewnętrznego konfliktu” – dodał polityk PiS.

Pojednanie między PiS a PO tylko na chwilę

Politolog prof. Rafał Chwedoruk, gdy pytamy go o to, jak w tej sytuacji interpretować zapewnienia o współpracy i jedności, odpowiada, że bez większych złudzeń. Mówi, że od początku przewidywał, że „będzie jak zawsze”.

– Najpierw mieliśmy sygnały wysyłane przez rządzących i opozycję, że w obliczu zagrożenia potrafią współpracować, zapewnienia o jedności, manifestacje w sferze gestów, bo takie było w tamtym momencie oczekiwanie społeczne i politycy mieli tego świadomość – wyjaśnia.

– Wiadomo było, że będzie jak ze słynnym pojednaniem kibiców Wisły Kraków i Cracovii po śmierci Jana Pawła II. Wtedy przetrwało ono jakieś 48 godzin. Pojawienie się kilkunastu dronów w przestrzeni powietrznej nie jest w stanie przykryć realnych podziałów społecznych i politycznych, które partie muszą obsłużyć – wyjaśnia prof. Chwedoruk.

Rozmówca Interii dodaje przy okazji, że prezydent i premier są dziś uosobieniem trwającego od lat sporu miedzy PiS a Platformą i w ich politycznym interesie jest i będzie, by ten spór podtrzymywać.

Pojawienie się kilkunastu dronów w przestrzeni powietrznej nie jest w stanie przykryć realnych podziałów społecznych i politycznych, które partie muszą obsłużyć 

---

– Karol Nawrocki wygrał wybory tylko dzięki temu, że zjednoczył wokół siebie bardzo różne grupy wyborców, które głosowały na niego w sprzeciwie wobec nawet nie tyle samego Rafała Trzaskowskiego, co przede wszystkim Donalda Tuska. Gdyby prezydent nagle definitywnie, a nie tylko na chwilę, wyszedł z roli głównego krytyka rządu i Tuska, dużo by politycznie ryzykował. Na dłuższą metę nie może sobie na to pozwolić – analizuje politolog.

Zdaniem prof. Chwedoruka chwilowe zawieszenie broni między prezydentem i premierem służy zarówno prezydentowi, który potrzebuje akceptacji wśród elit, jak i premierowi, który potrzebuje rewitalizacji w obliczu słabych ocen swojego rządu, ale długofalowo nikomu się nie opłaca.

Mniej wzajemnych uszczypliwości na linii rząd – prezydent?

Politolog prof. Bartłomiej Biskup dodaje, że oczekiwałby jednak, iż w obliczu tego, co się dzieje, wzajemne uszczypliwości, zwłaszcza te między rządem a prezydentem, powinny zostać ograniczone. Zwłaszcza te w mediach społecznościowych, których obserwowaliśmy za dużo.

– Dobrze, że w świat poszedł sygnał, że nasi politycy nawet jeśli ostro się kłócą, to kiedy przychodzi co do czego, potrafią stanąć na wysokości zadania, chociaż w tym kluczowym momencie – dodaje prof. Biskup.

Zupełnie innym pytaniem jest to, czy i jak sprawa rosyjskich dronów i naruszenia poczucia bezpieczeństwa wśród obywateli wpłynie na notowania samego premiera i rządu? Czy Donald Tusk może liczyć na efekt flagi? Nasi rozmówcy są raczej sceptyczni.

– Chwilowo może tak, bo będzie „efekt flagi”, gdy ludzie w przypadku zagrożenia skupiają się wokół rządzących, ale w dalszej perspektywie trudno oczekiwać, by ten kryzys przykrył trwale inne sprawy, którymi na co dzień żyjemy – uważa politolog prof. Bartłomiej Biskup.

Teatrem jest ciągła eskalacja emocji i stawianie okopów. Dlatego to, że gdy trzeba, wszyscy potrafią z nich wyjść, choćby na moment, to i tak pozytywny wniosek z całej tej sytuacji

---

– Jeśli nie będzie kolejnych ataków, kolejnych prób naruszania naszych granic, to temat zaraz zejdzie na dalszy plan, a opinia publiczna wróci do zajmowania się niekorzystnymi dla rządu tematami, jak kształt budżetu i deficyt budżetowy – dodaje nasz rozmówca.

Podobnego zdania jest także prof. Chwedoruk.

– Mobilizacja społeczna wokół flagi długofalowo niewiele politycznie daje. Przekonał się o tym PiS, który miał kilka kryzysów jak COVID, potem agresja rosyjska na Ukrainę, kryzys na granicy białoruskiej, więc sprawy, które dotykały mocno poczucia bezpieczeństwa wśród obywateli, a mimo to przegrał wybory – przypomina ekspert.

Polityczny teatr czy realne różnice między partiami

Pozostaje jeszcze jedno pytanie, które pojawia się przy tej okazji: skoro politycy, którzy na co dzień odsądzają się od czci i wiary, wojując ze sobą w sytuacji zagrożenia, potrafią normalnie usiąść przy jednym stole i podejmować wspólnie decyzje, to co jest prawdą? Czy nie mamy do czynienia z serwowanym nam na co dzień teatrem politycznym, który ma niewiele wspólnego z rzeczywistością?

Prof. Biskup odpowiada, że to nie do końca tak wygląda, bo różnice między partiami i ich liderami istnieją naprawdę, podobnie jak różnice w poglądach między obywatelami. I że jest to coś naturalnego.

– Teatrem jest ciągła eskalacja emocji i stawianie okopów. Dlatego to, że gdy trzeba, wszyscy potrafią z nich wyjść, choćby na moment, to i tak pozytywny wniosek z całej tej sytuacji – konkluduje nasz rozmówca.