Maria Skłodowska-Curie może zostać jedną z postaci przedstawionych na nowym banknocie euro o nominale 20. Europejski Bank Centralny planuje wprowadzenie nowej serii banknotów, a wśród rozważanych motywów graficznych są dwa warianty: „Rzeki i Ptaki” oraz „Kultura Europejska”. To właśnie ten drugi zakłada umieszczenie wizerunku polsko-francuskiej noblistki.
Problematyczna pisownia
Początkowo EBC zamierzał użyć jedynie francuskiej wersji nazwiska uczonej – „Marie Curie”. Taka decyzja wywołała jednak sprzeciw wśród Polaków. Reagowali nie tylko obywatele, lecz także polscy dyplomaci i europarlamentarzyści. Do protestów dołączyły również osoby spoza Polski, które podkreślały, że używanie przez noblistkę nazwiska panieńskiego było świadomym wyborem i powinno zostać uszanowane jako symboliczne przesłanie.
Sprawą zainteresowały się również polskie władze. Prezes Narodowego Banku Polskiego Adam Glapiński oraz minister nauki Marcin Kulasek skierowali listy do prezes Europejskiego Banku Centralnego Christine Lagarde. Kulasek w swoim piśmie zwrócił uwagę, że użycie pełnego nazwiska Marii Skłodowskiej-Curie na banknocie byłoby wyrazem szacunku wobec wspólnego europejskiego dziedzictwa naukowego oraz uznaniem wkładu Polski w światowe osiągnięcia nauki.
Stanowisko ministerstwa
Ministerstwo nauki podkreśliło w oficjalnym komunikacie, że pominięcie nazwiska „Skłodowska” mogłoby być odebrane jako pomniejszenie znaczenia polskiego wkładu w historię nauki. Wskazano również, że inne postacie historyczne, takie jak Miguel de Cervantes czy Ludwig van Beethoven, zachowały swoje oryginalne imiona i nazwiska w projektach banknotów.
Po fali krytyki EBC dokonał korekty. Obecnie, na oficjalnej stronie instytucji, Maria Skłodowska-Curie jest określona jako „Marie Curie (z domu Skłodowska)”. Ostateczna decyzja nie została jednak jeszcze podjęta. EBC prowadzi konsultacje z rodziną noblistki oraz Instytutem Curie w Paryżu. Zapis nazwiska zostanie zatwierdzony dopiero, jeśli motyw „Kultura Europejska” zostanie oficjalnie wybrany. Decyzja w tej sprawie ma zapaść do końca 2026 roku.