Każdy może zostać ukąszony przez kleszcza i każdy może zachorować. „Powinniśmy wszyscy przyjąć szczepionki tak, żebyśmy byli zabezpieczeni przed kleszczowym zapaleniem mózgu” – zaapelował główny inspektor sanitarny.
Jak uniknąć kleszczy? Szef sanepidu podpowiada
Kleszcze przenoszą różnego rodzaju choroby, nie tylko kleszczowe zapalenie mózgu. Dlatego trzeba pamiętać o podstawowych zasadach bezpieczeństwa.
Paweł Grzesiowski podpowiada, że do lasu najlepiej iść w ubraniu wykonanym ze śliskiego materiału i jednocześnie w miarę szczelnym, np. w kurtce, która z jednej strony dobrze przepuszcza powietrze, do której kleszcz się nie przyczepi, ale z niej zsunie. Dobrze jest założyć ubranie z długim rękawem, z długimi nogawkami i przykrycie głowy.
„Powinniśmy pamiętać o przejrzeniu siebie po powrocie z takiej wycieczki. Czyli kiedy już wracamy do domu, zdejmujemy ubranie, wytrzepujemy z tego ubrania pozostałości i wchodzimy pod prysznic, bo wtedy możemy zobaczyć, czy nigdzie nie ma śladu ugryzienia” – dodał GIS.
Najmniejsza postać zakaźna kleszcza, czyli nimfa, może mieć milimetr wielkości. „To jest główka szpilki. Można tego po prostu nie zauważyć. Mały czarny punkcik, który będzie przyczepiony do naszej skóry może w ogóle nie zwrócić naszej uwagi, a to będzie początek problemów” – powiedział Grzesiowski.
Można też używać repelentów, różnego rodzaju składników chemicznych, które odstraszają kleszcze. Trzeba jednak używać konkretnych substancji. „To, że ktoś się popryskał preparatem na komary, to nie znaczy, że odstraszy kleszcza” – wyjaśnia główny inspektor sanitarny.
Co zrobić, gdy ugryzie nas kleszcz?
W Polsce liczbę zachorowań na kleszczowe zapalenie mózgu szacuje się na 150 do ponad 250 przypadków rocznie. Najwięcej zachorowań obserwuje się w rejonach północno-wschodniej Polski (do 80 proc. zakażeń w danym roku).
Aby skutecznie ochronić się przed zakażeniem, konieczne jest przyjęcie trzech dawek szczepienia pierwotnego oraz dawek przypominających co 3-5 lat. Zaszczepienie zimą lub wczesną wiosną zapewnia ochronę już od początku aktywności kleszczy (od kwietnia do października).
Choroby odkleszczowe to, oprócz kleszczowego zapalenia mózgu, także borelioza, tularemia, ludzka anaplazmoza granulocytarna, grupa gorączek plamistych, babeszjoza. Na kontakt z kleszczami narażeni są leśnicy, osoby wyjeżdżające poza miasto, ale także spacerowicze, czy osoby biegające w miejskich parkach.
Najwięcej kleszczy jest w ściółce leśnej i na obszarach porośniętych trawą. Pajęczaki przynoszą też ze sobą ze spacerów psy.
Kleszcze mają niewielkie rozmiary, zwykle ok. 1,5 milimetra długości, więc trzeba dokładnie obejrzeć całe ciało, aby ich nie przeoczyć. Wgryzają się w skórę potencjalnego żywiciela najczęściej w tych miejscach, gdzie jest ona najbardziej delikatna – na głowie, za uszami, na karku, ramionach, pod pachami, w okolicy genitaliów, czy pod kolanami.
