Światowy Dzień Normalizacji. Co to za święto i kiedy wypada?

Światowy Dzień Normalizacji – co to za święto i kto je obchodzi?

Światowy Dzień Normalizacji obchodzony jest co roku 14 października z inicjatywy trzech międzynarodowych organizacji normalizacyjnych. Mowa tu o ISO (International Organization for Standardization), IEC (International Electrotechnical Commission) oraz ITU (International Telecommunication Union).

Święto ma na celu uhonorowanie tysięcy specjalistów zaangażowanych w opracowywanie norm oraz zwrócenie uwagi społeczeństwu, rządom i przedsiębiorstwom na znaczenie normalizacji dla zdrowia, bezpieczeństwa, technologii i zrównoważonego rozwoju.

Święto dotyczy zarówno sfery przemysłu, technologii czy infrastruktury, jak i obszarów codziennego funkcjonowania. Światowy Dzień Normalizacji przypomina, że normy pomagają uzgadniać sposób działania, gwarantując spójność, jakość i bezpieczeństwo.

14 października organizacje normalizacyjne na poziomie krajowym, jak Polski Komitet Normalizacyjny PKN, uczestniczą w obchodach, edukując na temat norm, promując ich stosowanie i podkreślając rolę normalizacji w polityce gospodarczej i społecznej.

W Polsce PKN informuje, że Światowy Dzień Normalizacji co roku łączy się z mottem oraz z konkretnym Celem Zrównoważonego Rozwoju ONZ (SDG). W 2024 roku szczególny nacisk położono na temat „Przemysł, innowacje i infrastruktura w erze sztucznej inteligencji”, co sygnalizuje powiązanie norm z wyzwaniami technologicznymi i przyszłością cyfrową.

Dlaczego normalizacja jest ważna?

Normy międzynarodowe stanowią podstawę współpracy i postępu w skali globalnej. Dzięki nim urządzenia, systemy i procesy mogą współdziałać bez zakłóceń między różnymi krajami i sektorami. Normy pomagają też podnosić poziom bezpieczeństwa i ma to miejsce w infrastrukturze, sprzęcie medycznym, sieciach energetycznych oraz zapewniają, że produkty i usługi spełniają jednolite wymogi jakościowe.

W kontekście postępu technologicznego, szczególnie w erze sztucznej inteligencji, normy odgrywają rolę kluczową w regulowaniu, monitorowaniu i kontrolowaniu rozwoju systemów AI, by były zgodne z zasadami etycznymi, odpowiedzialności i sprawiedliwości.

Ponadto normalizacja wspiera zrównoważony rozwój. Dzieje się to poprzez wyznaczanie standardów efektywności energetycznej, ograniczanie strat materiałowych, ułatwianie wdrażania technologii przyjaznych środowisku czy wspieranie odporności infrastruktury. Normy są narzędziem łączącym sektor publiczny i prywatny, umożliwiającym wzajemne zaufanie i współpracę na poziomie międzynarodowym.

Normy nie są hermetyczną domeną nielicznych, bo dotyczą firm, instytucji badawczych, jednostek państwowych, sektora edukacji oraz konsumentów. Każdy produkt w naszym codziennym życiu, od urządzeń elektronicznych przez systemy komunikacji aż po opakowania czy procesy logistyczne, częściowo opiera się na normach. Dlatego 14 października warto świętować Dzień Normalizacji i dziękować rzeszy ekspertów, która stoi za tym, aby nasz świat był uporządkowany.

14 października to także Dzień Edukacji Narodowej

W Polsce 14 października to także Dzień Edukacji Narodowej. Warto dostrzec związek między edukacją i normalizacją. Nauczyciele przekazują wiedzę o standardach, nie tylko tych bezpośrednio technicznych, lecz także o standardach języka, logiki, metodologii i etyce pracy.

W szkołach uczymy się norm społecznych, zasad komunikacji, proceduralnych sposobów rozwiązywania problemów i w pewien sposób tworzymy fundament „małych norm”, które w dorosłym życiu łączą się z normami technicznymi i organizacyjnymi.

Ponadto nauczyciele często korzystają, a przynajmniej powinni korzystać, ze standardów dydaktycznych, metodycznych i technologicznych, a także standardów w programach nauczania, stosowania narzędzi cyfrowych, ocenie kompetencji.

To właśnie nauczyciele mogą odgrywać rolę propagatorów świadomości normalizacyjnej, pokazując uczniom, że normy nie są jedynie suchymi dokumentami, ale narzędziem porządkowania wiedzy i współpracy. Obchodząc 14 października, możemy więc celebrować obu bohaterów tego dnia, czyli tych, którzy codziennie kształtują pokolenia, oraz tych, którzy pracują nad spójnymi, bezpiecznymi i przyszłościowymi ramami technicznymi i społecznymi.