Z powodu pożaru na stokach Wezuwiusza wszystkie szlaki na wulkanie zostały zamknięte dla turystów. W akcję gaśniczą zaangażowano m.in. sześć samolotów. Pożary wokół Aten objęły już 1600 hektarów lasów i upraw.
Z ogniem walczą też strażacy we Francji, gdzie sezon pożarów jest jednym z najgorszych od dziesięcioleci. W największym pożarze na wybrzeżu Morza Śródziemnego zginęła już jedna osoba. W ciągu weekendu udało się opanować pożar, jednak strażacy obawiają się, że prognozowane na początek tygodnia ekstremalne upały oraz wiatr mogą ponownie wzniecić ogień, lub może dojść do nowych pożarów.
W całej Europie w tym roku pożary objęły już ponad 350 tys. hektarów – to 7-krotnie więcej niż powierzchnia Warszawy. Obszar objęty pożarami jest już ponad dwa razy większy niż w tym samym momencie ubiegłego roku. Według prognoz zagrożenie pożarowe pozostaje duże lub ekstremalne praktycznie na całym Półwyspie Iberyjskim, w dużej części Francji, we Włoszech, Grecji, na Bałkanach, a także w części Wielkiej Brytanii i Finlandii. W Polsce dość deszczowy lipiec oddalił zagrożenie pożarowe, ale to może pojawić się wraz z sierpniowymi upałami.
Ponad 40 stopni na południu Europy
Drugi tydzień sierpnia ma – według prognoz – przynieść kolejną ekstremalną falę upałów na zachodzie i południu Europy. Na południu Hiszpanii i Portugalii, gdzie mieszkańcy od wielu tygodni cierpią z powodu upałów, temperatura przekroczy 40 stopni Celsjusza. Temperatury znacznie powyżej 35 stopni, miejscowo zbliżające się do 40, prognozowane są też w dużej części Francji, w tym w Paryżu. Podobnie wyglądają prognozy dla Włoch, Grecji i części Bałkanów.
Napędzane zmianą klimatu upały stanowią bezpośrednie zagrożenia dla zdrowia i życia, a także sprzyjają groźnym pożarom. W ubiegłym tygodniu w pożarze zginęła 65-letnia kobieta. Jej ciało znaleziono w domu, który został objęty ogniem w wyniku rozprzestrzeniania się pożaru. Ponadto 19 strażaków oraz kilka osób postronnych odniosło obrażenia. W Hiszpanii w regionie Kastylia i León co najmniej 700 osób zostało ewakuowanych z powodu pożarów zbliżających się do zabudować. Z kolei w Portugalii Obrona Cywilna wydała w niedzielę alert najwyższego poziomu, a mieszkańcom wysłano SMS-y z ostrzeżeniem przed pożarami.
To lato jest gorące także w Wielkiej Brytanii, gdzie pożary strawiły od początku roku już 40 tys. hektarów. To po 50 proc. więcej niż wynosi poprzedni roczny rekord pożarów, zwraca uwagę portal specjalistyczny Carbon Brief.
Europa jest najszybciej ocieplającym się kontynentem na świecie, a zmiana klimatu przekłada się na bardziej ekstremalne upały. Jeszcze w latach 1950-2000 temperatura powyżej 40 stopni Celsjusza była we Francji bardzo rzadkim zjawiskiem. Teraz takie upały są o wiele częstsze i odnotowuje się taką temperaturę średnio kilkanaście razy do roku.
Ekstremalny upał na Bliskim Wschodzie
Jeszcze wyższych temperatur mogą spodziewać się mieszkańcy krajów Bliskiego Wschodu. W Syrii, Egipcie i Arabii Saudyjskiej w kolejnych dniach w ciągu dnia temperatura znacznie przekroczy 40 stopni Celsjusza, zaś w Iraku będzie zbliżać się do aż 50 stopni. Nawet nocą upał nie zelżeje, z temperaturą utrzymująca się powyżej 30 stopni Celsjusza.
Już pod koniec lipca urzędy w południowych regionach Iraku musiał zawiesić pracę ze względu na upały z temperaturą sięgającą nawet 52 stopni Celsjusza. Mieszkańcom zaleca się pozostawanie w domu w najgorętszej porze dnia, unikanie przebywania bezpośrednio na słońcu oraz odkładanie planów na wieczór.
W Zjednoczonych Emiratach Arabskich na początku sierpnia odnotowano temperaturę 51,8 stopnia Celsjusza, blisko historycznego rekordu upału w tym kraju, podaje Reuters. Agencja zwraca uwagę, że tamtejsze rekomendacje unikania przebywania na słońcu w środku dnia nie zawsze są możliwe dla osób pracujących na budowach lub w rolnictwie. Ci pracownicy – często migranci – są szczególnie narażeni na skutki upału.
Sierpień przyniósł też wysoką temperaturę w części Kanady. Obecny rok już jest tam drugim najgorszym w historii (po 2023) pod względem obszaru objętego pożarami. Występowanie pożarów w kanadyjskich lasach samo w sobie nie jest wyjątkowe, jednak wcześniej obejmowały one mniejszy obszar w jednym roku. Teraz niemal rok po roku mamy do czynienia z nietypowo dużą powierzchnią pożarów. To zaburza naturalne procesy regeneracji lasów po pożarach. Oznacza też uwolnienie bardzo dużej ilości dwutlenku węgla, co dodatkowo potęguje globalne ocieplenie – które jeszcze bardziej sprzyja występowaniu pożarów.
Po lipcu ze średnią temperaturą w okolicach normy, sierpień ma przynieść upały także w Polsce. Według prognoz w drugiej połowie tygodnia temperatura przekroczy 30 stopni Celsjusza w większości kraju, a w niektórych miastach sięgnie nawet 35 stopni.
Gaz, ropa i węgiel stoją za ekstremalną pogodą
Rok 2024 był najgorętszym rokiem kalendarzowym w historii pomiarów i pierwszym, w którym poziom ocieplenia Ziemi przekroczył 1,5 stopnia Celsjusza. W tej chwili wszystko wskazuje na to, że rok 2025 będzie „zaledwie” drugim lub trzecim najgorętszym w historii. Jednak zmiana klimatu postępuje, a według niektórych naukowców nawet przyspiesza – a ekstremalne upały, susza i następujące na ich skutek pożary są tego efektem.
Zmiana klimatu jest powodowana przede wszystkim gazami cieplarnianymi, które wyrzucamy do atmosfery, spalając węgiel, ropę i gaz. Tak długo, jak będziemy emitować dwutlenek węgla z tych i innych źródeł (jak rolnictwo i wylesienie), średnia temperatura Ziemi będzie rosnąć – a wraz z nią będziemy doświadczać dłuższych i silniejszych fal upałów, suszy, a także potężniejszych powodzi i huraganów.
