Waloryzacja emerytur nie dla każdego. W Sejmie pojawiła się nowa petycja

Petycja oznaczona numerem BKSP-155-X-716/25 wpłynęła do Sejmu 6 października 2025 r., a tydzień później została przekazana do komisji do spraw petycji. Nie kwestionuje ona samej idei marcowej waloryzacji ani wysokości wskaźnika, lecz sposób, w jaki obowiązujące przepisy traktują świadczenia przyznawane osobom urodzonym w marcu.

Waloryzacja emerytur. W Sejmie pojawiła się ciekawa petycja

Problem pojawia się wtedy, gdy prawo do emerytury powstaje tuż po terminie, od którego naliczana jest waloryzacja. W takich przypadkach o ostatecznej wysokości świadczenia decydują nie tylko długość aktywności zawodowej i zgromadzony kapitał składkowy, ale również precyzyjna data wydania decyzji przez ZUS.

Wnioskodawca opisuje własny przypadek jako ilustrację szerszego mechanizmu systemowego. Urodzony 27 marca 1960 r. dyżurny ruchu kolejowego pobierał emeryturę pomostową do 26 marca 2025 r., po czym następnego dnia uzyskał prawo do emerytury powszechnej.

Marcowa waloryzacja objęła świadczenie pomostowe, ponieważ formalnie istniało ono w dniu podwyżki, natomiast nowa emerytura została ustalona już bez tego wzrostu, mimo że to ona była wypłacana przez resztę roku.

Z punktu widzenia systemu oznacza to, że osoby przechodzące na emeryturę powszechną w marcu mogą znaleźć się w gorszej sytuacji niż te, które nabyły prawo do świadczenia kilka dni wcześniej.

Autor petycji postuluje więc korektę przepisów, która eliminowałaby takie luki kalendarzowe. W praktyce mogłoby to oznaczać automatyczne doliczanie marcowej waloryzacji do emerytur przyznanych po 1 marca danego roku albo zachowanie efektu podwyżki przy przejściu z emerytury pomostowej na powszechną.

Takie rozwiązanie miałoby znaczenie nie tylko dla bieżącej wypłaty, ale także dla przyszłych waloryzacji, bo podnosiłoby podstawę do kolejnych przeliczeń. O dalszych losach wniosku zdecyduje komisja, która może poprzestać na jego rozpatrzeniu albo wystąpić z inicjatywą zmiany przepisów.

Ile wyniesie waloryzacja emerytur i rent w 2026 roku?

Z projektu budżetu wynika, że wskaźnik waloryzacji emerytur w 2026 r. wyniesie 4,88 proc. To jednak wciąż etap prognoz, a nie wiążącej decyzji, ponieważ ostateczna wartość wskaźnika zostanie obliczona dopiero po uwzględnieniu pełnych danych o inflacji i wzroście przeciętnych wynagrodzeń w 2025 r.

Zgodnie z obowiązującą procedurą, finalne rozporządzenie w tej sprawie ma zostać ogłoszone w lutym.

Według aktualnych symulacji minimalna emerytura wzrosłaby z 1 878,91 zł brutto do 1 970,60 zł brutto, co oznacza podwyżkę o około 92 zł brutto miesięcznie. Po odliczeniu składki zdrowotnej przełożyłoby się to na wzrost wypłaty netto z około 1 709,81 zł do blisko 1 793,59 zł, czyli o 83-85 zł „na rękę”.

Marcowa waloryzacja obejmuje nie tylko emerytury, ale także renty z tytułu niezdolności do pracy oraz renty rodzinne, a jej zastosowanie następuje automatycznie, bez konieczności składania jakichkolwiek wniosków. Z waloryzacją powiązane są również świadczenia dodatkowe, m.in. trzynasta i czternasta emerytura. Według szacunków resortu finansów koszt waloryzacji świadczeń emerytalno-rentowych w przyszłym roku ma sięgnąć około 22 mld zł.