Szef ochrony węgierskiego premiera miał otrzymać polecenie wysłania antyterrorystów do Banja Luki na wypadek, gdyby musieli oni pomóc prezydentowi Republiki Serbskiej (części autonomicznej Bośni i Hercegowiny) Miloradowi Dodikowi uniknąć aresztowania przez bośniacki sąd – informuje portal VSquare. Wcześniej sąd pierwszej instancji w Sarajewie skazał polityka na rok więzienia.
Jak wynika ze śledztwa portalu, decyzja miała zapaść po spotkaniu w Budapeszcie Viktora Orbana, prezydenta Serbii Aleksandara Vucicia i Milorada Dodika. Przywódcy rozmawiali zanim sąd wydał wyrok.
Węgry. Viktor Orban planował tajną operację. Rozgniewał USA
Media ujawniły, że po wizycie w Budapeszcie elitarna jednostka węgierskiej policji (TEK), kierowana przez byłego szefa ochrony i zaufanego współpracownika Orbana, Janosa Hajdu, przyjechała do Republiki Serbskiej z planem umożliwienia Dodikowi ucieczki przez Chorwację na Węgry.
VSquare podaje, że węgierskie siły specjalne miały „tajny cel”: ułatwić szybką ewakuację przywódcy bośniackich Serbów na Węgry w przypadku, gdyby bośniacki sąd nakazał jego natychmiastowe aresztowanie za działania separatystyczne.
Sąd w Sarajewie skazał Dodika na rok więzienia i sześć lat zakazu pełnienia funkcji publicznych za utrudnianie wykonania decyzji Wysokiego Przedstawiciela Wspólnoty Międzynarodowej w Bośni i Hercegowinie, Christiana Schmidta, który odpowiada za nadzór nad wdrażaniem postanowień układu pokojowego z Dayton, kończącego wojnę w latach 90.
„Przykrywką dla rozmieszczenia sił na Węgrzech były wspólne ćwiczenia i szkolenie z lokalną policją” – pisze portal.
Jak czytamy, Stany Zjednoczone, rozgniewane śmiałym krokiem Węgier, wydały ostrzeżenie siłom specjalnym Budapesztu.
„Plan wyciekł. Stany Zjednoczone od początku wiedziały, do czego przygotowuje się TEK, i powiadomiły Chorwację” – napisał Szabolcs Panyi, dziennikarz portalu VSquare, powołując się na urzędników unijnych. „Chorwackie służby poważnie przygotowały się na ten scenariusz i były gotowe aresztować Dodika i funkcjonariuszy TEK” – dodał.
O włos od konfliktu na Bałkanach. „Węgry igrały z ogniem”
„To byłaby poważna eskalacja, która mogła wywołać konflikt o zupełnie nieprzewidywalnych konsekwencjach” – przyznał w rozmowie z dziennikarzem jeden z europejskich urzędników. „Węgry igrały z ogniem. Kiedy zapytałem węgierskiego urzędnika, jak bardzo wściekli są Amerykanie, odpowiedział, że 'bardzo'” – podsumował Panyi.
Po wyroku sądu w Sarajewie parlament Republiki Serbskiej przegłosował szereg ustaw zakazujących działania na swoim terytorium kilku instytucji centralnych BiH, w tym sądów, prokuratury oraz policji federalnej. Po podpisaniu dokumentów przez Dodika Trybunał Konstytucyjny BiH wstrzymał 7 marca ich obowiązywanie do czasu podjęcia ostatecznej decyzji.
Minister spraw zagranicznych Bośni i Hercegowiny Elmedin Konaković zaapelował w niedzielę do Unii Europejskiej o pomoc unijnej misji pokojowej EUFOR w zatrzymaniu Dodika, za którym w marcu wystawiono ogólnokrajowy list gończy. Dodik, jego rodzina i najbliższe otoczenie są objęci amerykańskimi sankcjami.
Jak pisze VSquare, spisek mający na celu uratowanie Dodika przed więzieniem jest jednym z przykładów podobnych interwencji Orbana, mających na celu ochronę jego sojuszników na całym świecie.
W 2018 roku węgierski wywiad pomógł byłemu premierowi Macedonii Północnej, Nikoli Gruewskiemu, uniknąć aresztowania i uciec na Węgry, gdzie otrzymał azyl.
W 2024 roku były prezydent Brazylii Jair Bolsonaro schronił się na dwa dni w ambasadzie Węgier w Brazylii, obawiając się aresztowania po tym, jak skonfiskowano mu paszport.
Portal wspomina również o byłym polskim wiceministrze sprawiedliwości Marcinie Romanowskim, któremu postawiono zarzuty i wydano za nim Europejski Nakaz Aresztowania w związku ze śledztwem wokół Funduszu Sprawiedliwości. Romanowski udał się na Węgry, gdzie uzyskał azyl.
