Wisła wysycha na naszych oczach. Padł „rekord”, taki deszcz nie pomoże

Wisła w Warszawie osiągnęła rekordowo niski stan wody. Wodowskaz na stacji hydrologicznej Warszawa Bulwary pokazał w niedzielę 25 centymetrów. W poniedziałek rano – już tylko 24 centymetry wysokości słupa wody. Już wtedy, gdy rozmawialiśmy z ekspertem, zapowiedział, że sytuacja nie będzie się zmieniać na lepsze, a stan wody wciąż będzie opadać. I tak, we wtorek o godzinie 7 wodowskaz wskazał zapowiedziane przez naszego rozmówcę 20 cm.

„Do tej pory absolutne minimum wynosiło 26 cm – wartość ta osiągnięta była podczas suszy letnio-jesiennej w 2015 roku (28 i 29 sierpnia oraz 5 września)” – podaje IMGW.

– Od kilku lat borykamy się z nawracającą suszą hydrologiczną – mówi Interii Rafał Maszewski, klimatolog. – Na przełomie lata i jesieni mamy do czynienia z tak zwanymi niżówkami na polskich rzekach, w tym na Wiśle. To, można powiedzieć, jest już normą dla naszego polskiego klimatu. Trzeba jednak zauważyć, że jest coraz gorzej, bo rok temu nie mieliśmy do czynienia z tak niskimi wartościami – zauważa.

Wyjaśnia też, że stan wody to nie głębokość. – To jest wartość od 0 wodowskazowego, które nie jest najniżej w dnie, tylko na konkretnej wysokości. Barki mogą pływać, bo w niektórych miejscach jest głębiej, nawet do dwóch metrów – tłumaczy Rafał Maszewski.

I dodaje, że niechlubne rekordy – szczególnie w Warszawie i w Toruniu – coraz łatwiej jest bić. Dlaczego? – Mamy erozję dna, które nam się obniża, przez wybieranie piasku, czy też różne budowy, chociażby mostów. Siłą rzeczy, przy tym samym przepływie wody i obniżeniu dna, ten stan wody będzie niższy – wyjaśnia.

– Oczywiście wody jest mniej i jest to niepokojące. Mniej wody, a tyle samo zanieczyszczeń oznacza, że ich stężenie jest po prostu wyższe. Rzeka zaczyna też drenować tereny przyległe, zamiast je nawadniać – mówi nam ekspert. – Co więcej są zakłady, które potrzebują wody do chłodzenia, również z Wisły. Mogą mieć problemy z pobieraniem tej wody, bo jest jej mniej. We Włocławku jest elektrownia wodna, która ma ten problem – produkcja prądu jest mniejsza, bo przepływ wody spada, więc turbiny tracą na mocy – dodaje.

Klimatolog pytany o przyczyny tego stanu odpowiada, że jest ich wiele. – Bezpośrednia jest taka, że te letnie miesiące mamy w tym roku bardzo ciepłe, temperatura przez większość bieżącego roku jest powyżej normy, zatem i parowanie wody jest większe – wskazuje Rafał Maszewski.

Niestety, sytuacji nie poprawią opady. Mówił o tym w Polsat News Grzegorz Walijewski z IMGW. – Jeżeli nawet w przyszłym tygodniu pojawi się deszcz, to nie oznacza, że poprawi się sytuacja hydrologiczna – powiedział meteorolog.

Dlaczego? Wyjaśnia to nasz rozmówca: – Opady, które mamy, są lokalne, przejściowe, intensywne. Brakuje nam opadów krajowych, czyli długotrwałych, słabych, umiarkowanych i często występujących. One najlepiej nawilżają glebę, uzupełniają wody gruntowe i podnoszą też stopniowo stan wód w rzekach.

Od wtorku pogoda się zmieniła, mamy odchłodzenie oraz opady deszczu. Te na zachodzie kraju stopniowo przyczyniają się do poprawy sytuacji hydrologicznej w dorzeczu Odry – podaje IMGW. „Poziom wody stabilnie wzrasta. W najbliższych dniach spodziewamy się bardzo wysokich wzrostów stanów wody w dorzeczu Odry i Wisły” – dodają meteorolodzy.

Meteorolodzy zapowiadają też burze. Te mogą wystąpić w całej Polsce, z wyjątkiem krańców wschodnich. Prognozowana suma opadów w czasie burz: do 15 mm.

Rafał Maszewski tłumaczy, że silne opady, z którymi mamy od czasu do czasu do czynienia, potrafią wyrobić miesięczną, a nawet dwumiesięczną normę w ciągu kilku godzin. – Podnosi się stan wód w rzekach, ale na chwilę i opada, bo do wód gruntowych ta woda nie dochodzi i szybko spływa do morza – wskazuje Rafał Maszewski.

– Jeżeli dalej tak będzie, to możemy się spodziewać, że w kolejnych latach będą się pojawiały coraz niższe stany rzek – mówi jeszcze nasz rozmówca.

Co więcej, powinniśmy przygotować się też na… powodzie. – Takie najczęściej błyskawiczne, które szybko spływają, ale jednak one będą. Modele wskazują na potężne i długotrwałe ulewy głównie na południu Polski w drugiej części tygodnia. Nie jest to jeszcze pewne, ale zagrożenie jest, prognozy są niepokojące – komentuje.

– Takie skrajności będą nam towarzyszyć. Raz susza, niski poziom wód, a później nagłe powodzie. To sytuacje potencjalnie niebezpieczne i trudne do przewidzenia. Być może za kilka dni więcej będziemy mówić o zagrożeniu powodziowym niż o suszy – podsumowuje Rafał Maszewski.