USAID (US Agency for International Development) to największa pomocowa agencja federalna na świecie. Jej zamknięcie zapowiedział w poniedziałek Elon Musk, odpowiedzialny w administracji Trumpa za zmniejszenie wydatków budżetowych.
Musk oświadczył m.in., że USAID jest „nie do naprawy„. Dzień wcześniej nowe władze USA zwolniły dwóch szefów agencji odpowiedzialnych za bezpieczeństwo, którzy nie chcieli wpuścić do siedziby agencji kontrolerów Departamentu Wydajności Państwa (DOGE) i pokazać im objętych tajemnicą dokumentów. Komórką DOGE kieruje właśnie Musk.
Największa agencja pomocowa USAID na krawędzi. Chaos po zapowiedzi Muska
Już kilkadziesiąt godzin po objęciu urzędu Donald Trump zalecił administracji przegląd całej struktury amerykańskiego systemu pomocy zagranicznej i zmniejszenie skali wydatków. Choć w niedzielę wieczorem Trump mówił, że decyzja co do losów agencji nie zapadła, to w poniedziałek Musk przekazał już, że prezydent zgodził się na jej likwidację.
Działania te doprowadziły do chaosu, pozostawiając setki wykonawców w kryzysowej sytuacji. Niektórzy już musieli zwolnić część pracowników, a inni stoją przed widmem milionowych długów z powodu nieopłaconych faktur – opisała we wtorek agencja Reutera.
Amerykańskie media, np. CNN, opisują, że pracownicy wysłani są na przymusowe urlopy, a sama USAID pozostaje zamknięta. Pracę wstrzymano w 60 międzynarodowych biurach agencji, działalność zawiesiło też 7 tysięcy pracowników terenowych.
Ruchy administracji wywołały panikę w całym sektorze, czy to w kraju, czy za granicą, bo zazwyczaj to wykonawcy pokrywają koszty, a następnie wystawiają rachunki amerykańskiemu rządowi.
– Mieliśmy do zapłacenia faktury na miliony dolarów, które zatwierdzili nasi klienci w rządzie USA. Szybko zrozumieliśmy, że to zagrożenie dla naszej działalności – powiedział Reutersowi Steve Schmida, współzałożyciel Resonance, wieloletniego wykonawcy w ramach współpracy z USAID. On też musiał zwolnić większość personelu.
Panika i masowe zwolnienia w USAID. Radykalne ruchy Muska
„Wielu pracowników i kontrahentów USAID jest zszokowanych, jak szybko zaczęto zwalniać ludzi” – czytamy w depeszy Reutersa.
Zwolnieni pracownicy podkreślili, że sytuacja to osobisty stres, ale i cios w działania na rzecz pomocowych inicjatyw na całym świecie. Przerwane zostały prace USAID w Ukrainie i Mołdawii, m.in. w obszarze wsparcia energetycznego.
Budżet USAID wynosi ponad 50 miliardów dolarów (około 0,7 proc. budżetu federalnego). Agencja działała dotąd w ponad 100 krajach. W 2024 roku odpowiadała za 42 proc. pomocy humanitarnej ONZ.
Po tym jak kierownictwo istniejącej od 1961 roku USAID zostało zawieszone p.o. szefa amerykańskiej Agencji ds. Rozwoju Międzynarodowego został sekretarz stanu USA Marco Rubio.
