Nowy gatunek został rozpoznany podczas szybkiej oceny bioróżnorodności finansowanej przez Conservation International. Zespół badaczy złowił kilka małych nietoperzy, które nie pasowały do opisu żadnego znanego gatunku. Po analizie cech morfologicznych i badań genetycznych okazało się, że to zupełnie nowy takson.
Nazwa Pipistrellus etula ma szczególne znaczenie. – „Biorąc pod uwagę, że wiele afrykańskich nietoperzy nosi nazwiska badaczy z innych kontynentów, cieszę się, że mogę nadać nazwę uhonorowującą mieszkańców Bioko” – mówi Laura Torrent. „Etula” w lokalnym języku Bantu oznacza „wyspę” i „boga wyspy” – dodaje.
Dlaczego jedno odkrycie ma znaczenie dla całej planety
Każdy nowy gatunek stanowi ważny punkt odniesienia dla naukowców zajmujących się ochroną przyrody. „Osiągnięcie liczby 1500 gatunków jest wyjątkowe, bo pokazuje, że naukowe odkrycia wciąż się dokonują” – podkreśla dr Winifred Frick, główna badaczka Bat Conservation International (BCI). „Identyfikacja nowych gatunków jest kluczowa dla ustalania priorytetów w ochronie przyrody” – dodaje.
Nietoperze są drugim najbogatszym w gatunki rzędem ssaków po gryzoniach, stanowiącym około 20 proc. wszystkich opisanych gatunków ssaków na świecie. To także jedna z najbardziej zróżnicowanych ekologicznie grup zwierząt – pełnią rolę zapylaczy, regulatorów populacji owadów, a nawet rozsiewaczy nasion. Naukowcy podkreślają, że Pipistrellus etula może skrywać jeszcze nieznane zachowania czy strategie ekologiczne. – „Teraz, gdy potwierdziliśmy jego istnienie, możemy zadawać pytania, które doprowadzą do kolejnych odkryć” – mówi Torrent.
Odkrycie z Bioko ma również znaczenie symboliczne. – „Każdy nowy gatunek, który opisujemy, daje nadzieję” – zaznacza dr Nancy Simmons, kuratorka w American Museum of Natural History i członkini rady BCI. – „W świecie, w którym utrata bioróżnorodności staje się normą, fakt, że wciąż odkrywamy coś nowego dodaje energii” – dodaje.
Simmons przypomina, że w ciągu jej kariery liczba opisanych gatunków nietoperzy znacząco wzrosła. – „Kiedy zaczynałam pracę 35 lat temu, rozpoznawano tylko 925 gatunków” – mówi. Dziś ta liczba przekroczyła już 1500.
Wiek nietoperzy i przyszłość badań
Ze względu na delikatną budowę ciała nietoperzy, w zapisie kopalnym zachowało się niewiele ich szczątków. Szacuje się jednak, że grupa ta istnieje od co najmniej 55 mln lat. Większość wiedzy pochodzi więc z badań współczesnych populacji i ekspedycji takich jak ta na Bioko.
Odkrycie Pipistrellus etula zbiegło się w czasie z początkiem październikowego Miesiąca Nietoperzy, obchodzonego w USA. To przypomnienie, że nietoperze – choć często niedoceniane – pełnią kluczowe role w ekosystemach i nadal kryją wiele tajemnic przed nauką.