23 lipca br. do Sejmu trafiła petycja obywatelska w sprawie zwiększenia przewidzianych w kodeksie pracy praw pracowniczych kobiet w ciąży i rodziców dzieci do 13 roku życia. Jak podaje serwis Infor.pl, zaproponowano m.in. wprowadzenie 7-godzinnego dnia pracy, a także dodatkowych trzech dni urlopu na każde dziecko na koszt FUS.
7-godzinny dzień pracy dla matek?
Twórcy petycji tłumaczą, że proponowane zmiany mają na celu poprawę sytuacji demograficznej w Polsce. Chodzi również o zwiększenie praw pracowniczych kobiet w ciąży i rodziców dzieci. – Dzietność w Polsce spadła do rekordowego poziomu. Według Głównego Urzędu Statystycznego, w 2024 roku wskaźnik dzietności wyniósł zaledwie 1,099, co oznacza, że przeciętna kobieta w wieku rozrodczym (15-49 lat) urodziła średnio nieco ponad jedno dziecko. To najniższy wynik w historii III RP i jeden z najgorszych w Unii Europejskiej. Tymczasem dla zapewnienia zastępowalności pokoleń niezbędny jest wskaźnik na poziomie 2,1 (bez migracji) – podkreślono w petycji, której treść przytacza Infor.pl.
Tak fatalne dane to według autorów petycji efekt m.in. obaw kobiet dotyczących życia zawodowego. Z przytoczonych badań GUS i CBOS wynika, że co piąta kobieta w Polsce nie decyduje się na dziecko, ponieważ obawia się, że nie poradzi sobie z pogodzeniem pracy zawodowej z opieką nad dzieckiem. Dodatkowe 13 proc. Polek wyraża lęk przed utratą pracy po ciąży lub podczas urlopu macierzyńskiego.
Według twórców petycji „czas pracy rodziców dzieci do ukończenia 13. roku życia nie może przekraczać 7 godzin na dobę i przeciętnie 35 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 miesięcy, z zastrzeżeniem art. 135-138, 143 i 144”. W petycji zaproponowano zmniejszenie liczby godzin pracy o 1 godz. każdego dnia. Zmiana nie dotyczyłaby:
- systemu równoważnego czasu pracy (również tego stosowanego przy pracach polegających na dozorze urządzeń lub związanych z częściowym pozostawaniem w pogotowiu do pracy oraz w stosunku do pracowników zatrudnionych przy pilnowaniu mienia lub ochronie osób, a także pracowników zakładowych straży pożarnych i zakładowych służb ratowniczych),
- systemu czasu pracy stosowanego przy pracach w ruchu ciągłym,
- systemu skróconego tygodnia pracy oraz systemu pracy weekendowej.
Dodatkowe 3 dni urlopu
Ponadto, autorzy petycji chcą, by na każde dziecko do 13 roku życia przysługiwały 3 dni wolnego w roku. Maksymalna liczba dni wolnych nie mogłaby przekraczać rocznie 9 dni. Urlop ten, miałby być finansowany przez Fundusz Ubezpieczeń Społecznych (o tym czy w 100 proc. miałby decydować resort pracy w wydanym w tym przedmiocie rozporządzeniu wykonawczym).
Na początku sierpnia petycja została skierowana do Komisji do Spraw Petycji.