81. rocznica Powstania Warszawskiego. Obchody i uroczystości 1 sierpnia w stolicy

Obchody w Warszawie. 1 sierpnia w stolicy

Za organizację najważniejszych wydarzeń rocznicowych tradycyjnie odpowiada Muzeum Powstania Warszawskiego, które od lat pełni rolę głównego ośrodka edukacyjno-pamięciowego.

Tegoroczne hasło brzmi: „Dziel się pamięcią, bo zniknie”. Proste, ale w punkt – przypomina, że nawet najbardziej dramatyczne historie mogą odejść w zapomnienie, jeśli nie będziemy ich pielęgnować i przekazywać dalej.

Program obchodów jest szeroki i różnorodny – od oficjalnych spotkań z udziałem władz państwowych, przez wystawy i koncerty, po działania lokalne i społeczne. W centrum wydarzeń znajduje się Park Wolności przy Muzeum Powstania Warszawskiego, który na kilka dni przed 1 sierpnia staje się sercem rocznicowych obchodów.

Koncert „Sierpniowe” – muzyczny projekt pamięci

Jednym z głównych punktów tegorocznych wydarzeń jest koncert Julii Pietruchy, który odbędzie się 25 lipca właśnie w Parku Wolności. Projekt muzyczny zatytułowany „Sierpniowe” powstał specjalnie na potrzeby obchodów.

Artystka zaprosiła do współpracy poetkę Natalię Pietruchę oraz producenta i muzyka Miuosha. Skierowany zarówno do starszych, jak i młodszych odbiorców, ma być próbą dialogu między pokoleniami, bez patosu, za to z dużym ładunkiem emocjonalnym.

Spotkanie z Powstańcami – zanim pamięć zamilknie

30 lipca o godzinie 11:00, również w Parku Wolności, zaplanowano spotkanie z Powstańcami Warszawskimi i ich rodzinami. W wydarzeniu udział biorą prezydent RP oraz prezydent Warszawy. To jedno z najważniejszych wydarzeń tej rocznicy, nie z racji obecności polityków, ale ze względu na samych bohaterów.

Wśród gości znajdują się także harcerze, wolontariusze i weterani innych misji wojskowych. To spotkanie pokoleń i ostatnie lata pokazują, jak szybko ta pamięć może zniknąć. Liczba żyjących uczestników powstania z roku na rok maleje.

Od 23 lipca w muzeum można zwiedzać wystawę „Najlepsi. Cichociemni. GROM”, poświęconą legendarnym spadochroniarzom Armii Krajowej i ich współczesnym następczyniom i następcom – żołnierzom Jednostki Wojskowej GROM. To połączenie historii wojennej z refleksją nad tym, jak dziedzictwo AK jest obecne we współczesnych strukturach Sił Zbrojnych RP.

To również przypomnienie, że etos walki o wolność nie zakończył się w 1945 roku. Przeszedł transformację i jest obecny dziś, choć w innych realiach.

Akcja „Wolność łączy” i pamięć rozsiana po całym mieście

1 sierpnia, w sam dzień rocznicy, w całej Warszawie odbędzie się społeczna akcja pod nazwą „Wolność łączy”. Wolontariusze i harcerze będą obecni przy ponad 400 miejscach pamięci – tablicach, pomnikach, muralach. 

Będą rozdawać specjalnie przygotowane pamiątkowe wpinki, informować o historii danego miejsca i zachęcać do chwili refleksji.

Marsz Pamięci – w ciszy o cywilach

5 sierpnia ulicami Warszawy przejdzie tradycyjny Marsz Pamięci, który przypomina o cywilnych ofiarach powstania. Bez nagłośnienia, bez przemówień, w ciszy.

To wydarzenie skierowane nie tylko do tych, którzy interesują się historią, ale do każdego, kto chce oddać hołd ludziom, których dramat rozgrywał się z dala od walki – w piwnicach, domach, szpitalach.

To moment na refleksję nad tym, jak wielką cenę za zryw niepodległościowy zapłacili zwykli mieszkańcy stolicy. Start marszu to godzina 19:00 przy Pomniku Ofiar Rzezi Woli.

Godzina „W” – miasto, które się zatrzymuje

1 sierpnia o godzinie 17:00 Warszawa znowu stanie. Tramwaje zatrzymają się na torach, kierowcy wyłączą silniki, ludzie w całym mieście wstaną i będą przez minutę trwać w ciszy.

„Godzina W” to moment symboliczny, który naprawdę łączą warszawiaków, bez względu na wiek, poglądy czy miejsce zamieszkania. Jeszcze tego samego dnia o godzinie o 20:30 na Placu Piłsudskiego odbędzie się wydarzenie „Warszawiacy śpiewają (nie)zakazane piosenki” – koncert z udziałem orkiestry i chóru pod przewodnictwem Jana Stokłosy.

Powstanie Warszawskie w liczbach – chłodna statystyka, gorąca rzeczywistość

Choć każda historia ma swój ludzki wymiar, liczby z Powstania Warszawskiego robią wrażenie. Do walki stanęło około 50 tysięcy żołnierzy AK, z czego 18 tysięcy poległo, a ponad 25 tysięcy zostało rannych.

Straty cywilne były znacznie większe – szacuje się, że życie straciło 180 tysięcy mieszkańców Warszawy. Miasto zostało prawie całkowicie zburzone, a około 500 tysięcy ludzi wypędzono ze stolicy.

Fakt, że po upływie tylu lat Polacy nadal pamiętają i czczą swoich bohaterów jest najlepszym dowodem na to, jak tamte wydarzenia odcisnęły swoje piętno w historii narodu.