Od startupów wszystko się zaczyna. To one odgrywają dziś kluczową rolę w kształtowaniu gospodarki opartej na innowacjach, technologii i zrównoważonym rozwoju. Coraz częściej są to firmy „born global”, które już na starcie myślą o ekspansji międzynarodowej. O nowo powstałym inkubatorze przedsiębiorczości SmartStart, uruchomionym przez Rödl & Partner z myślą o wsparciu startupów technologicznych, rozmawiamy z Renatą Kabas-Komorniczak, Partnerem Zarządzającym i doradcą podatkowym w Rödl & Partner.
Beata Anna Święcicka, „Wprost”: Podczas Europejskiego Kongresu Gospodarczego 2025 Rödl & Partner ogłosił uruchomienie inkubatora SmartStart. Skąd wziął się pomysł na tę inicjatywę?
Renata Kabas-Komorniczak, Partner Zarządzający i doradca podatkowy w Rödl & Partner: Dostrzegamy kluczową rolę startupów w transformacji gospodarczej i wierzymy, że przyszłość gospodarki tworzą firmy działające na styku przemysłu, technologii i zrównoważonego rozwoju. Wspieramy przedsiębiorstwa, które rozwijają inteligentną produkcję, nowe źródła energii, innowacyjne rozwiązania dla transportu, budownictwa i automatyzacji. Dzięki naszemu międzynarodowemu doświadczeniu i kompleksowemu doradztwu prawnemu, podatkowemu i biznesowemu możemy pomóc startupom nie tylko osiągać zgodność regulacyjną, ale także skutecznie rosnąć i zdobywać nowe rynki. Jesteśmy przekonani, że poprzez współpracę z najbardziej innowacyjnymi firmami wspólnie budujemy gospodarkę jutra – opartą na technologii, odpowiedzialności i globalnym spojrzeniu. Powstały inkubator ma na celu właśnie wspieranie innowacyjnych firm poprzez zapewnienie im dostępu do wiedzy eksperckiej, sieci kontaktów oraz zasobów niezbędnych do skalowania działalności na rynki zagraniczne.
Jak obecnie wygląda kondycja rynku startupów w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej?
Dekadę temu region Europy Środkowo-Wschodniej był postrzegany raczej jako źródło wykwalifikowanych programistów w świecie technologii niż jako centrum globalnych innowacji.
Dziś sytuacja zmieniła się diametralnie – a Polska znajduje się w samym sercu tej transformacji. Jak pokazuje raport „Start-upy Europy Środkowo-Wschodniej 2025”, wartość całego ekosystemu startupowego w regionie CEE na koniec pierwszego kwartału 2025 roku wyniosła rekordowe 243 miliardy euro, z czego największy udział przypada Polsce. Spośród ponad 275 firm sklasyfikowanych jako scaleupy w regionie CEE, czyli startupy, które osiągnęły już fazę szybkiego wzrostu i pozyskały finansowanie przekraczające 15 milionów euro, najwięcej działa w Polsce.
Co więcej, polskie firmy coraz częściej pojawiają się na listach przedsiębiorstw z największym potencjałem do osiągnięcia statusu jednorożca – startupu wycenianego na co najmniej miliard dolarów. Według raportu „Polskie Startupy 2023” przygotowanego przez Fundację Startup Poland, w Polsce działa ponad 3300 startupów, co stanowi niemal 25 proc. ekosystemu startupów w Europie Środkowo-Wschodniej, gdzie ogółem funkcjonuje około 14 300 startupów. Niestety, pomimo tych pozytywnych trendów, region nadal boryka się z wyzwaniami, takimi jak ograniczony dostęp do finansowania na późnym etapie rozwoju firm, co ogranicza możliwości systematycznego tworzenia wartości i dostarczania innowacji. Choć Polska i region Europy Środkowo-Wschodniej wykazują znaczący wzrost w sektorze startupów, istnieje potrzeba dalszego rozwoju infrastruktury finansowej i wsparcia dla firm na późniejszych etapach rozwoju, aby w pełni wykorzystać potencjał innowacyjny regionu.
Przed jakimi wyzwaniami stoją dziś rodzime startupy?
Startupy działają zazwyczaj w dynamicznym środowisku wysokiego ryzyka. Błędy prawne lub podatkowe mogą być bardzo kosztowne i potencjalnie zagrozić dalszemu rozwojowi firmy dlatego potrzebują profesjonalnego wsparcia, aby zapewnić im nie tylko zgodne z przepisami funkcjonowanie, ale i budować fundamenty pod bezpieczny rozwój i pozyskiwanie inwestycji.
W Europie Środkowo-Wschodniej widzimy rosnącą liczbę inicjatyw wspierających młode firmy technologiczne. Według raportu Dealroom, startupy z tego regionu osiągnęły w 2024 roku dobre wyniki, mimo ograniczonego dostępu do kapitału. Polska jest liderem pod względem wartości ekosystemu, a Litwa od 2020 roku rozwija się najszybciej.
Aby jednak skutecznie skalować działalność, konieczna jest ekspansja międzynarodowa — połowa scaleupów z tego regionu przenosi się na rynki takie jak USA, gdzie obecność umożliwia globalny rozwój i łatwiejszy dostęp do kapitału w fazie wzrostu. W 2023 roku inwestycje venture capital w Europie Wschodniej spadły, co utrudniło sytuację startupów technologicznych, ale region zmierza ku odbiciu, napędzanemu rozwojem sztucznej inteligencji i innowacji związanych z zieloną i cyfrową transformacją. Wśród krajów o najlepszych wynikach są Polska, Grecja, Litwa, Czechy, Estonia i Rumunia.
Inkubatora SmartStart jest zatem odpowiedzią na te potrzeby. Jak będzie wspierał startupy?
Możemy wspierać startupy na wiele sposobów, które znacznie wykraczają poza klasyczne doradztwo prawne. Pomagamy już na etapie zakładania działalności – doradzamy przy wyborze formy prawnej, wspieramy w rejestracji firmy, przygotowujemy statuty, umowy wspólników czy regulaminy. Prowadzimy także obsługę inwestycyjną, w tym przygotowanie i negocjowanie umów z inwestorami. Doradzamy podatkowo, optymalizując strukturę działalności i wspierając w planowaniu ekspansji zagranicznej z uwzględnieniem przepisów podatkowych. Pomagamy chronić własność intelektualną poprzez rejestrację znaków towarowych, patentów czy wzorów użytkowych oraz opracowywanie i negocjowanie umów licencyjnych. Doradzamy również w zakresie zgodności z przepisami – zarówno ogólnymi, jak i sektorowymi, w tym dotyczącymi ochrony danych osobowych czy regulacjami właściwymi dla fintechów, healthtechów i innych branż. Wspieramy obsługę korporacyjną startupu, pomagając w prowadzeniu dokumentacji, organizacji zgromadzeń wspólników, aktualizacjach KRS czy tworzeniu programów motywacyjnych. Doradzamy także w procesach ekspansji zagranicznej, pomagając zakładać spółki zależne lub oddziały oraz dostosowywać się do lokalnych regulacji. Wreszcie, przygotowujemy firmy do transakcji – od restrukturyzacji i due diligence, przez sprzedaż czy fuzję, aż po debiut giełdowy.
Jakie firmy dołączyły do inkubatora na etapie inauguracji?
W ramach otwarcia zaprosiliśmy dwie firmy wyróżnione w konkursie ECC Startup Challenge 2025 w kategorii „Modern Economy”: zwycięzcę – Spaceform oraz finalistę – Gekko Photonics. Spaceform, to warszawski startup z grupy INNOAGH, który rozwija technologię druku 3D z metali, ceramiki i polimerów – zarówno na Ziemi, jak i w mikrograwitacji – eliminując konieczność stosowania struktur podpierających i umożliwiając produkcję komponentów w przestrzeni kosmicznej. Z kolei Gekko Photonics z Wrocławia tworzy zaawansowane rozwiązania z zakresu spektroskopii Ramana, umożliwiające szybkie i bezinwazyjne analizy chemiczne w czasie rzeczywistym – wykorzystywane m.in. w przemyśle chemicznym, kosmetycznym, farmaceutycznym i medycynie.
Dlaczego startupy z kategorii Modern Economy?
Przede wszystkim dlatego, że są to firmy działające w kluczowych obszarach gospodarki: przemysł 4.0, energetyka odnawialna, transport przyszłości, budownictwo ekologiczne, robotyka czy automatyzacja procesów. Dla Rödl & Partner, specjalizującego się w obsłudze firm przemysłowych, energetycznych i technologicznych, współpraca z tymi startupami oznacza budowanie relacji w przyszłościowych sektorach gospodarki.
Startupy działające w obszarze Modern Economy często potrzebują wsparcia w złożonych procesach: regulacyjnych, międzynarodowych, podatkowych, własności intelektualnej i ekspansji rynkowej, a nasza kancelaria oferuje pełne spektrum usług doradczych – od prawa, przez podatki, aż po consulting biznesowy i audyt. Firmy tworzące rozwiązania w Modern Economy są często „born global” – od początku myślą o skalowaniu swojej działalności za granicę.
Mamy biura w 50 krajach, więc możemy zaoferować takim startupom wsparcie przy ekspansji na rynki zagraniczne, co jest kluczowe w ich rozwoju. Modern Economy to nie tylko technologie, ale także zrównoważony rozwój, nowe modele zarządzania i dbałość o standardy ESG.
Dziękuję za rozmowę.
BIO: Renata Kabas-Komorniczak – Partner Zarządzający w Rödl & Partner, odpowiada za działalność firmy m.in. w Polsce, Europie Południowo-Wschodniej oraz za globalny obszar BPO. Absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu Warszawskiego, programów prawa europejskiego i amerykańskiego, doktorka ekonomii, wykładowczyni SGH. Ekspertka w zakresie podatków, compliance, lean management i transformacji procesów biznesowych. W Rödl & Partner od 2004 roku. Prowadzi projekty związane z digitalizacją, planowaniem podatkowym oraz budową centrów usług wspólnych. Laureatka m.in. tytułu „Najbardziej Dynamiczna Kobieta-Przedsiębiorca z Polski” (The Europe Entrepreneur 2024) i wyróżnienia „25 prawniczek w biznesie” magazynu „Forbes Women”.