W skrócie
-
Naukowcy odkryli ponad 300 mikroorganizmów w szczątkach mamutów stepowych sprzed milionów lat.
-
Wśród drobnoustrojów zidentyfikowano patogeny, które do dziś wywołują choroby u współczesnych słoni.
-
Najstarsze genomy bakterii odkryte w szczątkach mamuta mogą pomóc w badaniach nad zwalczaniem współczesnych zakażeń.
O sprawie donosi pismo „Cell” w materiale „Kopalne mikroby związane z ciałem mamuta uzyskane z jego szczątków”. To o tyle ważne, że dość dobrze mamy zbadane relacje między dawnymi drobnoustrojami a człowiekiem, ale brakuje wiedzy na temat tego jak to wyglądało u innych gatunków. Naukowcy zbadali zatem DNA mikroorganizmów z 483 szczątków mamutów pochodzących sprzed ponad miliona lat, w tym 440 nowo zsekwencjonowanych i nieopublikowanych próbek pochodzących od mamuta stepowego sprzed 1,1 mln lat. Udało się w nich odnaleźć 310 mikroorganizmów związanych z różnymi tkankami mamutów i żyjącymi w ich ciele, niekoniecznie tylko chorobotwórczymi.
Chociaż wiele mikroorganizmów kopalnych to istoty atakujące szczątki zwierząt po ich śmierci, te z pewnością zamieszkiwały ciała żywych mamutów. To bakterie i inne drobnoustroje z rodzajów Actinobacillus, Pasteurella, Streptococcus i Erysipelothrix. W tym gronie genomy Erysipelothrix z najstarszej próbki mamuta to najstarsze jak dotąd wiarygodne DNA mikroorganizmów kopalnych żyjących w ciele żywych zwierząt dawnych epok.
Bakteria z ciała mamutów zabija dzisiaj słonie
Szczególnie ciekawa jest bakteria z grupy Pasteurella, której przedstawiciele żyją do dzisiaj i wiążą się z epidemiami powodującymi śmierć słoni afrykańskich. Inaczej mówiąc, obecne słonie afrykańskie umierają na tę samą chorobę, która trawiła też ich przodków, mamuty stepowe już 1,1 mln lat temu.
Wynika stąd, że niektóre grupy mikroorganizmów współistniały z mamutami przez setki tysięcy lat, bez względu na ich rozprzestrzenienie geograficzne i zmiany ewolucyjne – od ponad miliona lat temu do wyginięcia ostatnich mamutów włochatych na Wyspie Wrangla około 4 tys. lat temu. Co więcej, niektóre z tych grup do dzisiaj atakują także następców mamutów, czyli współczesne słonie.
To jest przełomowe odkrycie, bowiem daje wskazówkę na temat badań nad mikroorganizmami, w tym mikroorganizmami chorobotwórczymi. Okazuje się, że wiedzę na ich temat i być może na temat ich zwalczania można czerpać z kopalnych szczątków dawno już wymarłych zwierząt.