Berlin realizuje „epokową zmianę”. Skierowali swoją uwagę na Bałtyk

Morze Bałtyckie stanowiło ważny obszar dla Niemiec, m.in. z powodu gazociągów Nord Stream, które umiejscowiono na jego dnie, jednak Bundeswehra nieszczególnie interesowała się tym akwenem. Dopiero po pełnoskalowej agresji Rosji na Ukrainę w lutym 2022 roku Berlin „odkrył geopolityczne znaczenie Bałtyku” – zauważa „Rzeczpospolita”.

Teraz Niemcy w zupełnie inny sposób postrzegają morze i można mówić o „epokowej zmianie” polityki obronnej, ale i zagranicznej Berlina (Zeitenwende), którą niedługo po najechaniu Ukrainy przez Rosję zapowiadał kanclerz Olaf Scholz. Świadczą o tym otwarcie centrum dowodzenia NATO do monitorowania regionu Morza Bałtyckiego (Command Task Force Baltic – CTF Baltic) w Rostocku, a także plany umieszczenia niemieckiej brygady na Litwie.

„Rzeczpospolita” wskazuje, że wspomniana epokowa zmiana polityki obronnej sąsiada Polski obejmuje już 400 tys. km kwadratowych.

Niemcy posiadają największą flotę na Bałtyku oraz najbardziej rozbudowaną infrastrukturę, stąd też właśnie decyzja o umieszczeniu centrum dowodzenia w Rostocku, mimo że o lokalizację starała się Polska czy Szwecja. 

Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych informowało kilka dni temu, że Polska skierowała do CTF Baltic dziewięciu oficerów i podoficerów, zarówno z podległego Dowództwu Operacyjnemu RSZ Centrum Operacji Morskich – Dowództwa Komponentu Morskiego w Gdyni jak i jednostek Dowództwa Generalnego RSZ.

Działania w ramach CTF Baltic skupiają się na monitorowaniu morza czy aktywności podwodnej, w tym zabezpieczaniu infrastruktury, np. kabli łączności i gazociągów, które biegną po dnie Bałtyku. Ruch Niemiec ma miejsce po słowach tamtejszego ministra obrony Borisa Pistoriusa oraz wojskowych, zdaniem których do 2029 roku Rosja będzie w stanie podjąć militarne działania względem NATO.

– Niemcy są świadome, że ponoszą szczególną odpowiedzialność za region Morza Bałtyckiego ze względu na swój potencjał militarny i znaczenie polityczne – ocenił w rozmowie z „Rzeczpospolitą” Kai-Olaf Lang, ekspert berlińskiego think tanku Wissenschaft und Politik. Jak dodał, obszar ten staje się „centralnym punktem niemieckiej polityki bezpieczeństwa i zaangażowania wojskowego w NATO” i nieprzypadkowo wybrano go na miejsce realizacji „epokowej zmiany”.

Ekspert podkreślił też, że Morze Bałtyckie odgrywa ważną logistyczną rolę we zarówno krajów bałtyckich, jak i wsparciu Finlandii. Co więcej, szlak morski może okazać się „niezbędny w razie zagrożenia przesmyku suwalskiego”.

Chociaż Niemcy odgrywają kluczową rolę w zapewnianiu bezpieczeństwa na Bałtyku, nie działają samodzielnie w ramach CTF Baltic – jak wskazało Dowództwo Operacyjne RSZ, łącznie (wraz z Berlinem) uczestniczy w nim 13 państw, a personel liczy 160 osób. „W razie potrzeby liczba ta może wzrosnąć do 240 osób” – dodano w komunikacie.

Niemcy mają w pamięci wydarzenia związane ze zniszczeniem Nord Stream, dlatego ważna jest dla nich ochrona własnej infrastruktury krytycznej. Mimo że nie mówi się o rychłej rekonstrukcji gazociągu, w Niemczech nie brakuje zwolenników wznowienia bliskich relacji z Rosją. Temu miało służyć spotkanie wpływowych polityków z obydwu państw z udziałem szefa rady nadzorczej Gazpromu Michaiła Szwydkoja w Baku. 

– Był o tym poinformowany urząd kanclerski, co oznacza, że oficjalny Berlin nie miał nic przeciwko wznowieniu nieformalnych rozmów z Kremlem – wyjaśnił w rozmowie z „Rzeczpospolitą” rozmówca z kręgów niemieckiego MSZ.

Okazuje się jednak, że nie tylko Niemcy zabiegają o bezpieczeństwo na Bałtyku, ale i Wielka Brytania, w odniesieniu do północnych obszarów kontynentu. Właśnie dlatego Berlin i Londyn podpisały porozumienie o współpracy wojskowej. „Obejmuje także rejon państw bałtyckich, gdzie Wielka Brytania wspiera Estonię, Kanada Łotwę, a Niemcy Litwę” – czytamy.