Era mezozoiczna, w której dominowały dinozaury, łączy nam się często w jedną całość. I dinozaury także zlepiają się w jedną wielką masę zwierząt występujących równocześnie. Tymczasem moment istnienia na Ziemi tyranozaura u schyłku kredy oddziela od momentu istnienia diplodoka więcej lat niż tyranozaura dzieli od nas.
To pokazuje, jak długo dinozaury władały światem i jak wiele zmieniających się form stworzyły. Od rozwoju w epoce triasu po ogromne rozmiary wielu z nich w jurze po okres rozwoju z czasie kredy – mamy tu różne fazy, w których na świecie żyły i dominowały różne grupy dinozaurów.
Zauropody, które osiągały największe rozmiary i stały się największymi zwierzętami lądowymi w dziejach, największe zróżnicowanie osiągnęły w jurze. W kredzie, czyli między 145 a 66 mln lat temu, zwierzęta te już w większości zniknęły z powierzchni Ziemi. Zastąpiły je inne grupy, np. dinozaury rogate (ceratopsy) albo dinozaury kaczodziobe (hadrozaury).
Wielkie zauropody przetrwały aż do kredy
A jednak część zauropodów przetrwała do kredy, a nawet do końca epoki dinozaurów. Dowodów na to dostarczają chociażby znaleziska z Argentyny. Tutaj w prowincji Nequen obfitującej w kości wymarłych zwierząt, żył wielki zauropod nazwany Cienciargentina sanchezi. Przemierzał te okolice 94 mln lat temu, w kredzie.
Został zakwalifikowany do spokrewnionej z diplodokami rodziny rebbachizaurów. Szczątki tych zwierząt właśnie z epoki kredy znajdowano w różnych miejscach świata, np. histriazaura odkopano w Chorwacji, nigerzaura w Nigrze na Saharze, ale większość tych dinozaurów, takich jak nopcsaspondyl, limajzaur czy właśnie cienciargentyna zamieszkiwały współczesną Argentynę, która być może była ostatnią albo jedną z ostatnich ostoi wielkich zauropodów na świecie.
Wiemy, że rebbachizaury miały już odmienne zęby niż ich przodkowie jurajscy. Zęby dostosowane do nowego pokarmu, czyli roślin rosnących w kredzie i przypominających zęby ceratopsów czy hadrozaurów. Cienciargentyna znaleziony w okolicach Villa El Chocon w formacji Huincul miał właśnie takie zęby. I był jednym z ostatnich krewnych i potomków diplodoków, jakie przetrwały na naszej planecie.
Donosi o tym materiał w „Cretaceous Research”. Czytamy tam, że : „w Patagonii, a szczególnie w formacji Huincul, można zaobserwować hipotetyczną wymianę fauny, która miała miejsce w środkowej kredzie i w której uczestniczyły nie tylko zauropody, ale także inne grupy dinozaurów. Takie zjawisko można zaobserwować prawdopodobnie tylko w tym miejscu w Ameryce Południowej”. To wskazuje na unikalną chwilę, w której zachodzą duże zmiany w świecie i zmienia się fauna, grupy dinozaurów i wygląd naszej planety.