Czyste Powietrze. Wykonawcy bez pieniędzy, ministra odpowiada

O problemach z wypłatami z programu „Czyste Powietrze” alarmuje m.in. „Interwencja” Polsatu. Reporterzy rozmawiali z wykonawcami, którzy od miesięcy czekają na zwrot pieniędzy za poniesione inwestycje.

Wypłaty z „Czystego Powietrza” opóźnione. Wykonawcy w rozpaczy

Teoretycznie powinno wyglądać to tak: właściciel domu zgłasza się po pomoc, a Narodowy Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej wypłaca dofinansowanie firmie, która ociepliła dom lub zamontowała nowy piec. Beneficjent płaci tylko niewielką część, reszta płynie bezpośrednio od państwa do wykonawcy.

Problem w tym, że po zmianie władzy w listopadzie wstrzymano program „Czyste Powietrze” i zapowiedziano jego gruntowną reformę. Jak argumentowali resort klimatu oraz NFOŚiGW (operator programu), taka decyzja wynikała z dużej liczby oszustw. Dofinansowania ruszyły ponownie pod koniec marca.

„Widać ewidentnie, że były próby naciągania” – mówi w rozmowie z „Interwencją” Robert Gajda, zastępca prezesa NFOŚiGW. I podaje przykłady: wykonawca całe zadanie na fakturze opisał jako jedną pozycję – „termomodernizacja domu” za 130 tys. zł. Po kontroli od ręki kwotę pomniejszył o 40 tys. zł.

Nie zmienia to jednak faktu, że wypłaty w wielu przypadkach się przedłużają, a uczciwi przedsiębiorcy obrywają rykoszetem. Są firmy, które na pieniądze czekają od listopada. Ale są też takie, którym nie zapłacono od 9 miesięcy, a nawet roku.

Krzyk rozpaczy w Sejmie. Przedsiębiorcy: Nasze firmy bankrutują!

Żeby utrzymać płynność finansową, przedsiębiorcy biorą pożyczki na firmę lub prywatnie. Jak mówią, prowadzą małe działalności i nie zakładali, że wypłaty aż tak bardzo się przeciągną. Zobowiązania wykonawców sięgają od kilkuset do nawet kilku milionów złotych. Niektórym z tego powodu grozi upadłość.

W czwartek przedsiębiorcy pojawili się na sejmowej komisji ochrony środowiska. W posiedzeniu brała udział m.in. ministra klimatu Paulina Hennig-Kloska. Zaczęło się od wrzasków i całe spotkanie było pełne emocji. „Nasze firmy bankrutują!” – krzyczała przedstawicielka wykonawców.

Szefowa resortu klimatu po posiedzeniu komisji obiecała, że osobiście przyjrzy się wnioskom przedsiębiorców, którzy pojawili się na spotkaniu. Chwilę później podała w mediach społecznościowych, że pani Karina, która krzyczała, że firmy bankrutują, nie ma nierozliczonych wniosków w WFOŚiGW w Opolu, gdzie zarejestrowana jest jej działalność.

Komentujący zwrócili jednak uwagę, że prowadzenie firmy w jednym mieście nie musi oznaczać, że tylko stamtąd mogą popłynąć pieniądze z programu „Czyste Powietrze” (jest to uzależnione od miejsca zamieszkania beneficjenta, a nie siedziby firmy).

Paulina Hennig-Kloska w czwartek w rozmowie z TVN24 powiedziała, że „rozumie każdego przedsiębiorcę, który rozgoryczony czeka na swoje pieniądze”, a rząd stara się „oddzielić problemowe sprawy od rzetelnie prowadzonych inwestycji i przyspieszyć wypłaty”.

Przedstawicielka rządu podkreśliła jednak, że jej nadrzędnym obowiązkiem jest chronić obywateli przed oszustwami. Takich przypadków ma być „bardzo wiele”. W grudniu NFOŚiGW informował, że po kontrolach do prokuratury złożono 103 zawiadomienia, a podejrzenia o przestępstwo dotyczą 6 tys. wniosków. Najwięcej nieprawidłowości dotyczy woj. świętokrzyskiego i podkarpackiego.