Dlaczego żyrafy mają plamy? Odpowiedź zaskakuje

Plamy stanowią o charakterystyce żyrafy. Są niemal jak odcisk palca, identyfikują zwierzę równie mocno jak długa szyja. Chociaż na świecie nie brakuje cętkowanych ssaków, żaden nie ma plam jak żyrafa. Wystarczy komuś pokazać tylko skrawek jej skóry, a bez trudu rozpozna, o jakim zwierzęciu mowa.

Europa zwariowała na punkcie łat żyrafy

W 1828 r. pierwsza żyrafa trafiła do najstarszego w Europie zoo w Wiedniu jako dar wicekróla Egiptu. Zwierzę transportowane było na pewnych odcinkach pieszo, tzn. szło do Wiednia z portu w Trieście, a pojawienie się żyrafy w Europie wywołało wtedy istne szaleństwo związane właśnie z jej wyglądem.

Plamy na ciele zwierzęcia dyktowały wtedy modę, deseń był na kapeluszach, rękawiczkach, torebkach. Produkowano perfumy we flakonach z plamami jak u żyrafy, a na temat fascynującego ssaka powstały nawet sztuka teatralna i kompozycje muzyczne.

To był szał mody związany z tymi niesamowitymi i układającymi się ciekawie plamami na ciele zwierzęcia. Są piękne, fascynujące i charakterystyczne dla żyraf, ale do tej pory nie wiedzieliśmy, do czego jej służą.

Zakładano, że plamy to sposób na maskowanie. Możliwe, że wśród drzew żyrafa rzeczywiście zlewa się z tłem dzięki cętkom, ale w gruncie rzeczy to ogromne, ważące grubo ponad tonę zwierzę nie ma wielu naturalnych wrogów. Niekiedy grupa lwów jest w stanie powalić dorosłą żyrafę, ale generalnie te olbrzymy nie za bardzo mają się kogo obawiać.

Możliwe, że cętki to forma identyfikacji, pozwalająca zwierzętom rozpoznać się nawzajem, ale mało prawdopodobne jest, aby tylko z tego powodu żyrafy stworzyły tak finezyjny deseń. Naukowcy byli zdania, że musi być jakiś inny powód, tak jak w wypadku pasów na ciele zebr.

Plamy na ciele żyrafy to wentyle bezpieczeństwa

Jak podaje GCF, czyli Giraffe Conservation Foundation – organizacja z siedzibą w Namibii, która zajmuje się ochroną tych zwierząt – charakterystyczne łaty na skórze żyrafy nie tylko służą jako kamuflaż czy identyfikacja osobników, ale także działają jako system chłodzenia.

To niezwykłe odkrycie, bowiem tłumaczy dlaczego plamy na żyrafiej skórze są aż tak gęste, finezyjne i złożone. Każda łata zawiera sieć naczyń krwionośnych, które pozwalają żyrafie regulować temperaturę ciała poprzez uwalnianie nadmiaru ciepła. To z kolei pozwala im łatwiej przetrwać nawet ekstremalne upały w Afryce.

Szczegółowa analiza budowy skóry żyraf oraz ich układu krwionośnego pozwoliła stwierdzić, że wokół każdej plamy na ich ciele, większej czy mniejszej, znajduje się jedno zasadnicze naczynie przenoszące krew.

Jest ono stosunkowo duże, po czym rozgałęzia się na sieć mniejszych naczynek oplatających łatę i znajdujących się tuż pod nią. To układ chłodzenia oparty na wyrzucaniu nadmiaru ciepła poprzez plamy właśnie.

Telewizja BBC przygotowała nawet na ten temat film zatytułowany „Inside Nature’s Giants – Giraffe”. To opowieść o tajemnicach największych zwierząt na Ziemi pod kątem tego, co jest szczególnie fascynujące, a o czym wciąż mało wiemy – funkcjonowania i gospodarki ich ciał.

Żyrafa jest świetnym przykładem, bowiem mamy do czynienia z olbrzymim, niemal dwutonowym zwierzęciem, w wypadku którego na dodatek budowa ciała sprawia, że trudno mu znaleźć cienia i schronić się w nim w całości.

Sześciometrowa żyrafa często wystawiona jest na działanie palącego słońca i żaru. Jej układ krwionośny funkcjonuje na specjalnych wspomagaczach. Serce zwierzęcia jest relatywnie małe, proporcjonalnie mniejsze niż u innych ssaków, ale ma potężną moc. Pompuje krew z dużą siłą, doprowadzając ją także do newralgicznego miejsca, jakim jest głowa położona kilka metrów nad ziemią.

Pozwala na to specyfika układu krwionośnego z bardzo grubymi i elastycznymi naczyniami i systemem zastawek. Jest on dostosowany do wytrzymywania przez organizm zwierzęcia ciśnienia krwi dwukrotnie wyższego niż u innych ssaków.

Teraz wiemy, że przystosowanie do ekstremalnych upałów w Afryce żyrafom gwarantują też ich charakterystyczne plamy. To okna termoregulacji, w jakimś sensie wentyle cieplne żyrafy. Dzięki nim się ona nie przegrzewa i może działać nawet wtedy, gdy upał osiąga apogeum.