Jeden z najbardziej jadowitych pająków Europy? Szum wokół pustelnika

Ma na ciele rysunek podobny do skrzypiec, dlatego w języku angielskim nazywa się go „violin spider”. Do rodzaju Loxosceles przypisuje się obecnie 143 gatunki pająków, żyją na różnych kontynentach.

Pustelniki występują w rozległych obszarach świata, także w basenie Morza Śródziemnego. Loxosceles rufescens jest właśnie charakterystyczny dla tego obszaru, ale w wyniku międzykontynentalnego transportu trafił do obu Ameryk, Azji, czy Australii.

L. rufescens jest aktywnym myśliwym i tym różni się od wielu innych gatunków pająków. Wyrusza nocą, aby polować na małe owady. Nie na ludzi, choć zasłynął z tego, że jego ukąszenie może wywołać martwicę.

Media donosiły już nieraz, że jad pająka Loxosceles rufescens może być zabójczy. Ale tylko u uczulonych na jad może pojawić się martwica. Panika wybuchała m.in. we Włoszech, Hiszpanii i Francji, bo ten pustelnik występuje na obszarach basenu Morza Śródziemnego. W ciągu ostatnich kilkunastu lat pojawiały się różne doniesienia o spotkaniach z jadowitym pająkiem.

W 2006 roku mieszkanka Walencji została ukąszona w nogę, po spotkaniu pozostała blizna. Uniwersyteccy biolodzy po przyjrzeniu się ranie uznali, że ukąsił kobietę gatunek pająka z rodzaju Loxosceles. Informacja o ugryzieniu obiegła media lokalne.

W 2014 r. w prowincji Sewilli wybuchła nawet zbiorowa panika, w lokalnej prasie pojawiały się doniesienia o ukąszeniach, ale nie potwierdzono oficjalnie ani jednego przypadku. Latem 2021 roku brytyjski turysta został rzeczywiście ukąszony na Ibizie – doszło do martwicy dwóch palców, które zostały amputowane.

W 2024 r. wojskowy trafił do szpitala w Cervello we Włoszech, gdzie zmarł dwa dni później. Potwierdzono, że ukąsił go pustelnik. Drugą ofiarą we Włoszech miał być 23-letni mężczyzna, który zmarł ponad miesiąc po ugryzieniu – podała Agenzia Nazionale Stampa Associata. Naukowcy zwracali jednak uwagę, że za zgony niekoniecznie mógł być odpowiedzialny ten pająk, w Europie to niemal niemożliwe.

Generalnie jednak pustelniki nie są agresywne. Ukąszenia – jeśli zostaną w ogóle potwierdzone, najczęściej mają charakter obronny. W skrajnych przypadkach zmiany martwicze mogą utrzymywać się jakiś czas i pozostawiają blizny. Większość ukąszeń według obecnych informacji przebiega łagodnie.

Chociaż jad pustelników może powodować rozległą martwicę tkanek, ich ukąszenie rzadko bywa śmiertelne.

„Pustelniki nie zabijały dotąd ludzi i nagle nie zaczęły zabijać” – mówił w ub.r. zespół arachnologów z Muzeum Historii Naturalnej w Paryżu, który odniósł się do informacji ws. śmierci żołnierza. Francuski serwis „Connection” przypomniał z kolei, że Loxosceles rufescens jest gatunkiem często spotykanym np. południowej Francji i nigdy nie odnotowano tam śmiertelnego ukąszenia.