Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, że osoby urodzone w latach 1949–1969 mogą w określonych przypadkach skorzystać z wcześniejszej emerytury. Taka możliwość przysługuje pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach lub przy wykonywaniu zawodów o szczególnym charakterze. Warunkiem jest spełnienie kryteriów wieku, stażu pracy i charakteru zatrudnienia.
Specjalne wymogi
Zgodnie z przepisami, wymagane jest osiągnięcie wieku emerytalnego niższego niż ustawowy (60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn), udokumentowanie odpowiednio długiego okresu składkowego i nieskładkowego oraz wykazanie zatrudnienia w zawodach uznawanych za szczególnie obciążające. Wymogiem jest również rezygnacja z członkostwa w Otwartym Funduszu Emerytalnym lub przeniesienie zgromadzonych tam środków do ZUS.
Prawo do wcześniejszego świadczenia mogą uzyskać osoby, które przed końcem 2008 roku spełniły wszystkie wymienione warunki, a także osoby urodzone po 31 grudnia 1948 roku, jeśli spełniły kryteria do końca 1998 roku. W szczególnych przypadkach, np. przy pracy w górnictwie, możliwe jest dodatkowe skrócenie wieku emerytalnego – o 6 miesięcy za każdy przepracowany rok pod ziemią.
Obciążające zawody
Zawody uprawniające do wcześniejszej emerytury to m.in. górnicy, hutnicy, pracownicy przemysłu chemicznego, energetycznego i budowlanego, osoby zatrudnione w służbie zdrowia, transporcie czy rolnictwie. Praca w tych branżach wiąże się z dużym wysiłkiem fizycznym, narażeniem na hałas, wibracje, chemikalia i inne niebezpieczne czynniki.
ZUS zaznacza, że nie wszystkie osoby spełniające kryteria wiekowe automatycznie uzyskają wcześniejsze świadczenie. Problematyczne mogą być m.in. umowy cywilnoprawne, działalność gospodarcza, a także okresy służby wojskowej, chorobowego, urlopów zdrowotnych i macierzyńskich – które często nie są wliczane do wymaganego stażu pracy.
Wniosek o wcześniejszą emeryturę można złożyć na 30 dni przed spełnieniem warunków. Formularze (EMP i ERP-6) dostępne są online oraz w placówkach ZUS. Konieczne jest dołączenie dokumentów potwierdzających zatrudnienie w szczególnych warunkach, okresy składkowe i nieskładkowe oraz wysokość wynagrodzeń. W przypadku decyzji odmownej, przysługuje prawo do odwołania w ciągu miesiąca od jej otrzymania – bez dodatkowych kosztów.