-
osób pobierających wcześniejszą emeryturę,
-
rencistów (renta z tytułu niezdolności do pracy, renta socjalna, renta rodzinna i inne wymienione w ustawie),
-
osób otrzymujących emeryturę pomostową lub nauczycielskie świadczenie kompensacyjne.
Natomiast brak limitów obowiązuje tych, którzy osiągnęli powszechny wiek emerytalny – kobiet po ukończeniu 60 lat i mężczyzn po 65. roku życia. Jeśli jesteś w tej grupie, możesz pracować bez żadnych ograniczeń, a ZUS nie zmniejszy ani nie zawiesi twojego świadczenia.
Jakie przychody bierze pod uwagę ZUS?
ZUS analizuje wszystkie dochody, od których trzeba odprowadzać obowiązkowe składki na ubezpieczenia społeczne. W praktyce oznacza to m.in.:
-
wynagrodzenia z umowy o pracę,
-
dochody z umów zleceń i agencyjnych,
-
przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej,
-
wynagrodzenie za pracę nakładczą,
-
wynagrodzenia za pełnienie funkcji w radach nadzorczych,
-
przychody z pracy w rolniczej spółdzielni produkcyjnej,
-
stypendia sportowe,
-
wynagrodzenia ze służb mundurowych,
-
świadczenia rehabilitacyjne, chorobowe, macierzyńskie i opiekuńcze.
Co ważne: umowa o dzieło nie podlega składkom i w większości przypadków nie wpływa na rozliczenie emerytury lub renty. Wyjątek to sytuacja, gdy dzieło realizowane jest na rzecz własnego pracodawcy – wtedy ZUS traktuje to jak normalny przychód ze stosunku pracy.
Progi zarobków – ile można dorobić do emerytury od września 2025 r.?
Wysokość limitów zależy od przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, ogłaszanego co kwartał przez GUS. W drugim kwartale 2025 roku średnia wartość była równa kwocie 8748,63 zł brutto.
Z uwagi na tę zmianę nie są już aktualne poprzednie limity, które obowiązywały do sierpnia 2025 roku. Pozwalały one dorobić do kwoty 6273,60 zł i zachować wysokość świadczenia oraz do kwoty 11651 zł bez jego zawieszania. Jak to będzie wyglądać od września 2025?
Obowiązują trzy scenariusze:
-
Do 70 proc. przeciętnego wynagrodzenia, czyli 6 124 zł brutto – świadczenie wypłacane jest w pełnej wysokości.
-
Od 70 proc. do 130 proc. przeciętnego wynagrodzenia, np. zarobek 6 200 zł brutto oznacza obniżkę emerytury o około 75 zł (ZUS zmniejsza świadczenie maksymalnie o ustaloną kwotę zmniejszenia).
-
Powyżej 130 proc. przeciętnego wynagrodzenia, czyli 11 373,20 zł brutto – wypłata emerytury lub renty zostaje zawieszona.
Jakie świadczenia mogą być zmniejszone lub zawieszone?
Do świadczeń objętych limitami należą m.in.:
-
wcześniejsze emerytury,
-
emerytury pomostowe,
-
renty z tytułu niezdolności do pracy,
-
renty rodzinne,
-
renty socjalne,
-
nauczycielskie świadczenia kompensacyjne,
-
renty inwalidów wojskowych (jeśli niezdolność nie ma związku ze służbą).
Szczególne zasady obowiązują nauczycieli – świadczenie kompensacyjne zawiesza się w całości, jeśli emeryt podejmie pracę w szkole lub placówce wymienionej w Karcie Nauczyciela, i to niezależnie od wysokości zarobków.
O czym trzeba informować ZUS?
-
podjęciu zatrudnienia,
-
przewidywanej wysokości przychodów.
Co roku – do końca lutego – trzeba też dostarczyć zaświadczenie o faktycznych zarobkach z poprzedniego roku. Na tej podstawie ZUS rozlicza świadczenie i sprawdza, czy zostało wypłacone w prawidłowej wysokości.
Brak informacji może być kosztowny, jeśli ZUS wykryje niezgłoszone przychody, zażąda zwrotu nadpłaconych świadczeń. Co gorsza, jeśli nie zgłosisz zarobków w terminie, zwrot obejmie nawet trzy lata wstecz.
Zasady rozliczania – miesięczne i roczne
ZUS rozlicza świadczenia na dwa sposoby:
-
miesięcznie – sprawdzając, czy w danym miesiącu nie przekroczyłeś progu,
-
rocznie – porównując sumę wszystkich zarobków w ciągu roku do rocznych limitów.
Często rozliczenie roczne jest korzystniejsze, bo w jednym miesiącu możesz przekroczyć limit, a w innym zarobić mniej i całość się wyrównuje.
Praca na emeryturze może być korzystna i satysfakcjonująca, ale trzeba kontrolować limity i obowiązki wobec ZUS. Dzięki temu dodatkowe zarobki faktycznie poprawią komfort życia, zamiast generować problemy i konieczność zwrotów.
- Nawet 500 zł dodatkowo od ZUS. Kto może się starać o te pieniądze?
- Honorowa emerytura. Niektórzy seniorzy dostaną ponad 6 tys. zł