W marcu 2019 roku weszła w życie ustawa o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym, która wprowadziła matczyne emerytury. Chodzi o zapewnienie świadczenia osobom, które zrezygnowały z aktywności zawodowej, aby móc zająć się wychowaniem dzieci. O taką emeryturę (jej wysokość jest równa emeryturzy minimalnej) mogą ubiegać się matki po ukończeniu 60. roku życia, która urodziły i wychowały (bądź tylko wychowały) co najmniej czworo dzieci, stąd potoczne określenie świadczenia „Mama 4 plus”. W wyjątkowych przypadkach – w razie śmierci matki lub porzucenia przez nią dzieci – świadczenie po osiągnięciu 65 lat przysługuje także ojcom czworga dzieci.
„Mama 4 plus” w większym stopniu dla ojców? Resort rodziny komentuje
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej poinformowało Polską Agencję Prasową, iż trwają „kompleksowe analizy prawne, ekonomiczne i społeczne, dotyczące oceny zmiany przepisów w kierunku rozszerzenia świadczenia na ojców”. Resort podkreśla, że każda zmiana w systemie emerytalnym niesie za sobą poważne konsekwencje finansowe i dotyczy wielu osób, dlatego wszelkie nowe rozwiązania dotyczące tego obszaru powinny być dokładnie przeanalizowane przed wprowadzeniem ich w życie.
Wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej Sebastian Gajewski w niedawnym komentarzu dla „Rzeczpospolitej” podkreślił, że planowane zmiany mają związek z faktem, iż konstrukcja przesłanek nabycia prawa do tego świadczenia stawia ojców w gorszej pozycji.
– Świadczenia nie może otrzymać np. mężczyzna, który zajmował się dziećmi w większym wymiarze niż kobieta, porzucił z tego powodu pracę zawodową i nie nabył prawa do emerytury minimalnej. Jest to niezgodne z konstytucją. Sprawa dotyczy niewielu osób, ale będziemy chcieli ją rozwiązać – zapowiadał Gajewski.
Z danych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) wynika, że na blisko 106,7 tys. wniosków o rodzicielskie świadczenie uzupełniające, jedynie 667, to dokumenty złożone przez mężczyzn (stan na koniec lipca). Świadczenie otrzymuje ponad 83 tys. osób. Od marca 2019 roku do końca lipca br. kwota wsparcia wyniosła ponad 3,3 mld zł.