Rod to najdroższy metal świata. Wydobycie odbija się na przyrodzie

Nazwę zapożyczył on od greckiego słowa „rhodon”, co oznacza „róża”, ponieważ roztwory soli rodu mają barwę różową. Pierwiastek został odkryty w 1803 r. Jest równocześnie najcenniejszym metalem z grupy platynowców, do których zalicza się ruten, pallad, osm, iryd i platynę.

Co więcej, rod jest jednym z najrzadszych pierwiastków w skorupie ziemskiej. I właśnie ze względu na swoją rzadkość jest często droższy niż złoto. Największe złoża tego pierwiastka znajdują się w Republice Południowej Afryki.

Rod to najdroższy metal. Gdzie się go stosuje?

Rod to lśniący, twardy, srebrzystobiały metal. Podobnie jak ruten, który występuje głównie w stanie wolnym razem z innymi platynowcami, najczęściej w rudach siarczkowych żelaza, chromu i niklu, rod jest stabilny i reaguje jedynie z gorącymi zasadami. Rudy rodu są mieszaniną innych metali, takich jak pallad, srebro, platyna i złoto. Znanych jest niewiele minerałów rodu.

Należący do grupy kobaltowców rod ma zastosowanie w przemyśle; jest głównie składnikiem katalizatorów samochodowych, które pomagają w oczyszczaniu spalin, ale jest również stopowany z palladem i platyną w celu utwardzenia tych metali.

Używa się go ponadto w branży meblarskiej, np. do powlekania luster oraz do uzyskania twardej, lśniącej powłoki na sztućcach ze srebra, biżuterii i częściach aparatów fotograficznych. Znajdziemy go też w narzędziach chirurgicznych.

Białe złoto jest często pokrywane cienką warstwą rodu, aby poprawić jego wygląd, a srebro (próba 925) jest często także powlekane rodem, aby zapobiec jego matowieniu.

Platynowce są z kolei metalami ciężkimi i trudno topliwymi. Należą do metali szlachetnych i mają właściwości katalityczne. W skorupie ziemskiej platynowce występują głównie w postaci rodzimej, niekiedy towarzyszą rudom żelaza, niklu, złota. Oczywiście złoto jest też metalem i to szlachetnym.

Według ostatnich danych rod giełdach surowców kosztuje ok. 7300 dolarów za uncję. Złoto jest ponad dwa razy tańsze – za uncję trzeba zapłacić ok. 3500 dolarów. Uncja srebra kosztuje aktualnie na giełdach ok. 40 dolarów.

Gdzie wydobywa się najwięcej rodu i jak to wpływa na środowisko

Możliwe, że skala zastosowania rodu wzrośnie i metal będzie częściej używany w pojazdach benzynowych, szczególnie w Chinach i Europie.

Największym źródłem wydobycia tego metalu pozostaje kompleks Bushveld w RPA. Oprócz rodu znajdują się tam także bogate złoża platyny i palladu. Znaczące ilości najdroższego metalu wydobywane są także w Zimbabwe. Światowe wydobycie szacuje się na ok. 16 ton rocznie, a całkowite rezerwy na 3 tys. ton.

Ze względu na rzadkość występowania tego surowca ryzyko bezpośredniego wpływu rodu na życie ludzi jest znikome. Jego związki są jednak uważane za kancerogenne, a metal w formie granulatu lub nawet pyłu jest łatwopalny.

Wydobycie tego surowca wiąże się także z poważnymi skutkami dla środowiska. Rod wydobywany jest wraz z rudami niklu, platyny i miedzi. Działalność ta prowadzi do wylesiania, zanieczyszczenia wód i utraty siedlisk przez zwierzęta oraz rośliny. Ponadto obróbka metalu wiąże się z dużym zużyciem energii, co w krajach uzależnionych od paliw kopalnych oznacza wysokie emisje dwutlenku węgla.