Korzystanie z wód podziemnych, w tym z głębokich studni, nie zawsze jest możliwe bez dodatkowych formalności. Zgodnie z obowiązującą ustawą Prawo wodne, w przypadku ujęć głębszych niż 30 metrów lub poboru przekraczającego 5 metrów sześciennych wody na dobę, konieczne jest uzyskanie pozwolenia wodnoprawnego. Brak takiego dokumentu może skutkować poważnymi konsekwencjami finansowymi i prawnymi.
Niespodziewane kontrole
Inspektorzy nadzoru wodnego mają uprawnienia do przeprowadzania kontroli bez wcześniejszego zawiadomienia. W trakcie wizyt sprawdzają, czy właściciele nieruchomości posiadają wymagane zezwolenia oraz w jaki sposób korzystają z ujęć wodnych. Za stwierdzone nieprawidłowości grozi grzywna od 1000 zł do 7500 zł. W niektórych przypadkach może zostać orzeczony areszt lub ograniczenie wolności.
Pozwolenie wodnoprawne jest wydawane na określony czas, maksymalnie do 30 lat. Istnieje możliwość jego cofnięcia lub ograniczenia, jeśli przemawia za tym interes społeczny bądź gospodarczy. W takich przypadkach właścicielowi może przysługiwać odszkodowanie.
Opłata za pozwolenie
Opłata za wydanie pozwolenia wynosi standardowo 318,60 zł, jednak w szczególnych przypadkach może wzrosnąć – górna granica to 6372,27 zł. Jeżeli postępowanie administracyjne nie zostanie wszczęte, wnioskodawca może ubiegać się o zwrot wniesionej opłaty w ciągu 5 lat. W sytuacjach, gdy koszt uzyskania pozwolenia przekracza ustaloną stawkę, Wody Polskie mogą podnieść opłatę do poziomu odpowiadającego rzeczywistym wydatkom administracyjnym.
Zasady te mają zapewnić kontrolę nad zasobami wodnymi i przeciwdziałać ich nadmiernemu, nieuregulowanemu wykorzystaniu. Dlatego osoby planujące wykonanie studni lub pobór większej ilości wody powinny upewnić się, czy nie podlegają obowiązkowi uzyskania stosownego pozwolenia.