Tajna operacja w chińskiej fabryce? Chodzi o zlecenie z Rosji

Według dwóch źródeł z europejskiej agencji wywiadowczej i dokumentów przeanalizowanych przez agencję Reutera, Rosja realizuje w Chinach tajny program projektowania i produkcji dronów szturmowych dalekiego zasięgu do wykorzystania na wojnie z Ukrainą.

„IEMZ Kupoł, spółka zależna rosyjskiej państwowej firmy zbrojeniowej Almaz-Antey, opracowała i przetestowała w locie nowy model drona o nazwie Garpiya-3 (G3) z pomocą chińskich specjalistów” – napisano w raporcie, przesłanym w tym roku przez Kupoł rosyjskiemu ministerstwu obrony.

W kolejnym dokumencie, skierowanym do resortu, Kupoł poinformował, że jest w stanie produkować drony, w tym G3, na dużą skalę w chińskiej fabryce. Te mają zostać użyte w „specjalnej operacji wojskowej” w Ukrainie.

Kupoł, Almaz-Antey i rosyjskie Ministerstwo Obrony nie odpowiedziały na prośby Reutera o komentarz. Z kolei chińskie MSZ powiedziało agencji, że nie wie o takim projekcie i dodało, że Chiny mają ścisłe procedury eksportu dronów i bezzałogowych statków powietrznych.

Fabian Hinz, pracownik naukowy Międzynarodowego Instytutu Studiów Strategicznych, londyńskiego think-tanku zajmującego się obronnością, powiedział, że jeśli doniesienia o produkcji rosyjskich dronów w Chinach zostaną potwierdzone, będzie to znaczące wydarzenie.

– Do tej pory Chiny dostarczały głównie towary podwójnego zastosowania: komponenty, podzespoły, które można wykorzystać w systemach uzbrojenia – powiedział Reuterowi Hinz. – To jest to, co zostało zgłoszone do tej pory. Ale nie mieliśmy do czynienia, przynajmniej w otwartych źródłach, z udokumentowanym przekazywaniem całych systemów uzbrojenia – dodał.

Samuel Bendett, starszy adiunkt w Centrum Nowego Amerykańskiego Bezpieczeństwa (CNAS), waszyngtońskim think-tanku, powiedział, że Pekin nie byłby skłonny do nałożenia na siebie międzynarodowych sankcji za pomoc moskiewskiej machinie wojennej.

Departament Stanu USA i ukraiński rząd nie odpowiedziały na prośby o komentarz. Amerykańscy urzędnicy wyrazili w zeszłym tygodniu zaniepokojenie tym, co według nich było chińskim wsparciem dla rosyjskiej machiny wojennej, odmawiając jednak podania szczegółów.

Według raportów Kupoła, drony G3 są w stanie pokonać około 2 tys. km z ładunkiem 50 kg. Maszyny te zaprojektowali chińscy eksperci na podstawie drona Garpija-3. Próbki G3 oraz innych modeli dronów zostały dostarczone do koncernu Kupoł w Rosji w celu przeprowadzenia dalszych testów z udziałem chińskich specjalistów.

Kupoł odebrał dostawę siedmiu dronów wojskowych wyprodukowanych w Chinach, w tym dwóch G3, w swojej siedzibie w rosyjskim mieście Iżewsk. Reuters dotarł do faktur, z których jedna żąda płatności w chińskich juanach, nie określają dat dostaw ani nie identyfikują dostawców w Chinach.

Raporty Kupoła dla ministerstwa nie podawały dokładniejszych lokalizacji miejsc związanych z projektem. Reuters nie był również w stanie ustalić, czy Ministerstwo Obrony Rosji dało firmie zielone światło na kontynuowanie proponowanej produkcji seryjnej.

Pekin wielokrotnie zaprzeczał, jakoby Chiny lub chińskie firmy dostarczały Rosji broń do użytku w Ukrainie. W odpowiedzi na pytania do tego artykułu, Ministerstwo Spraw Zagranicznych powiedziało agencji Reuters, że stanowisko Chin kontrastuje z innymi krajami stosującymi „podwójne standardy w sprzedaży broni”, które według ministerstwa „dolały oliwy do ognia ukraińskiego kryzysu”.

Zarówno Rosja, jak i Ukraina ścigają się w zwiększaniu produkcji dronów, które okazały się bardzo skuteczną bronią w wojnie.

Źródła podały, że inna rosyjska firma zbrojeniowa o nazwie TSK Vektor działała jako pośrednik między Kupołem a chińskimi dostawcami. Dodały, że rosyjskie firmy współpracowały z chińską firmą Redlepus TSK Vektor Industrial z siedzibą w Shenzhen, nie określono jednak jej roli. Żadna z firm nie odpowiedziała na prośby o komentarz.

Oddzielny dokument przeanalizowany przez Reutera ujawnia plany Kupola, TSK Vektor i Redlepus, dotyczące utworzenia wspólnego rosyjsko-chińskiego centrum badań i produkcji dronów w specjalnej strefie ekonomicznej Kaszgar w chińskiej prowincji Sinciang. 80-hektarowa „zaawansowana baza badawcza i produkcyjna bezzałogowych statków powietrznych” byłaby w stanie produkować 800 dronów rocznie. Nie podano harmonogramu, kiedy miałaby zostać uruchomiona.

W zeszłym tygodniu prezydent Rosji Władimir Putin powiedział, że w 2023 roku jego wojsko otrzymało około 140 tys. dronów  i że Moskwa planuje w tym roku zwiększyć tę liczbę dziesięciokrotnie.

– Kto szybciej reaguje na potrzeby na polu bitwy, ten wygrywa – powiedział na spotkaniu w Petersburgu poświęconym produkcji UAV.