Wielki problem małych jeleni pudu. Są zastraszane przez psy

Pudu południowy jest naprawdę mały, właściwie to jeden z najmniejszych przedstawicieli jeleniowatych i uznawany za najmniejszego jelenia na świecie. Do tej rodziny należą też jeleń szlachetny, sarna europejska, łoś euroazjatycki, daniel zwyczajny, czy jeleń wschodni.

Malutki jelonek z Ameryki Północnej w tarapatach

Jeleniowate zamieszkują lasy, tereny bagniste i tundrę wszystkich kontynentów, ale pudu południowy zamieszkuje tylko lasy i zarośla południowo-zachodniej Ameryki Południowej (Argentyna, Chile), kryjąc się w gęstym podszycie. W niewoli te zwierzęta można spotkać także na innych kontynentach, również w Europie, w tym Polsce, np. w warszawskim zoo.

Pudu południowy z Chile stanął jednak w obliczu sporego niebezpieczeństwa. Na tyle poważnego, że gatunek zbliża się do statusu zagrożonego. Mowa o terenach archipelagu Chiloe, gdzie znajdują się choćby wiecznie zielone buki bukany i liczne sosny, które znajdują się na terenie parku narodowego.

Zagrożeniem dla tych malutkich jeleni są głównie kierowcy pojazdów, którzy pędząc, nie zauważają małych zwierząt. Wzrasta również liczba przypadków ataków dzikich psów na te jeleniowate. I w związku z tym już nieliczna populacja pudu dodatkowo gwałtownie się kurczy.

W tym roku na głównej wyspie Chiloe zgłoszono już dziesiątki zabitych lub rannych przedstawicieli gatunku. A to bardzo wrażliwy gatunek i dzieli go tylko krok od statusu krytycznie zagrożonego.

Gatunek może być wkrótce krytycznie zagrożony

Małe jelonki nie są w stanie stawić czoła pędzącym samochodom i puszczonym psom. Ciężarne samice są szczególnie narażone zimą i wiosną.

Pudu południowy bytuje w lasach położonych maksymalnie na wysokości 1700 m n.p.m., w przeciwieństwie do pudu północnego, który wybiera dużo wyższe i mniej dostępne dla człowieka partie.

Malutki zwierzak żywi się młodymi pędami, liśćmi, owocami i ziołami. Zasiedla lasy wiecznie zielone, plantacje eukaliptusa i bambusów. Nazwa rodzajowa i epitet gatunkowy „pudu” pochodzą od hiszpańskiego słowa „pudú”, co oznacza „jelonka”.

Do drastycznego spadku liczebności tych jeleniowatych przyczynił się też szereg innych działań ludzkich: wycinka i niszczenie lasów, a co za tym idzie degradacja siedlisk zwierząt, polowania z udziałem psów, czy kłusownictwo.

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) sklasyfikowała pierwszy ten amerykański gatunek w 1965 roku. Nie było jasne, jak sklasyfikować pudu. W latach 90. XX w. gatunek określono jako niedostatecznie poznany, a w 2016 r. bliski zagrożenia (NT). IUCN wskazuje na spadek liczebności pudu.

Zwierzę jest objęte ochroną w ramach CITES, czyli konwencji o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem.