Znacznie wolniejsze starzenie. To robota związku, który jest w czekoladzie

Nowa analiza, opublikowana w czasopiśmie „Aging”, zestawiła stężenia teobrominy we krwi z markerami wieku biologicznego, które określają tempo starzenia organizmu niezależnie od wieku metrykalnego. Markery te opierają się na metylacji DNA, czyli chemicznych „zakładkach” wpływających na aktywność genów, oraz na długości telomerów. Telomery działają jak ochronne nasadki chromosomów, a ich skracanie jest jednym z najlepiej opisanych wskaźników starzenia i ryzyka chorób przewlekłych.

Badanie objęło dwie duże grupy Europejczyków. W TwinsUK analizowano próbki od 509 osób, natomiast w niemieckim projekcie KORA od 1160 uczestników. W obu przypadkach osoby o wyższych poziomach teobrominy we krwi miały niższy wiek biologiczny, co wskazuje na wolniejsze starzenie komórkowe. „Nasze badanie znajduje powiązania między kluczowym składnikiem gorzkiej czekolady a pozostawaniem młodszym na dłużej” – mówi prof. Jordana Bell, kierująca pracą. „Nie mówimy, że ludzie powinni jeść więcej gorzkiej czekolady, ale to badanie może pomóc nam zrozumieć, jak codzienne produkty spożywcze mogą skrywać wskazówki dotyczące zdrowszego, dłuższego życia”.

Dlaczego akurat teobromina tak działa?

Zespół sprawdzał także inne metabolity związane z kakao i kawą, lecz jedynie teobromina wykazała wyraźny związek z wiekiem biologicznym. Naukowcy wyjaśniają, że związki roślinne mogą wpływać na sposób, w jaki nasze geny włączają się i wyłączają, a tym samym na procesy prowadzące do starzenia. Alkaloidy – do których należy teobromina – mogą wchodzić w interakcje z komórkowymi mechanizmami regulacji epigenetycznej. U ludzi teobromina była wcześniej łączona m.in. z niższym ryzykiem chorób serca, ale jej potencjalny wpływ na starzenie nie był dotąd intensywnie analizowany.

Dr Ramy Saad, główny autor badania, wyjaśnia: „To bardzo ekscytujące odkrycie, a następne ważne pytania brzmią, co stoi za tą zależnością i jak możemy dalej badać interakcje między metabolitami diety a naszym epigenomem. To podejście może prowadzić nas do ważnych odkryć dotyczących starzenia i, szerzej, chorób częstych i rzadkich„.

Zespół badawczy, w którym pracuje także prof. Ana Rodriguez-Mateos z King’s College London, poszukuje nowych kierunków badań. Naukowcy chcą sprawdzić, czy efekt wynika z działania samej teobrominy, czy może z synergii z innymi związkami występującymi w kakao, takimi jak polifenole. Te ostatnie są znane z właściwości przeciwutleniających i mogą dodatkowo wpływać na procesy epigenetyczne.

Związki z kakao mogą wspomóc nasze zdrowie

Wyniki badań nie oznaczają jednak, że warto sięgać po większe ilości gorzkiej czekolady. Badacze podkreślają, że produkt ten zawiera także cukier, tłuszcz oraz inne dodatki, które nie wspierają zdrowia, a sama praca opisuje korelację, a nie udowodnioną przyczynowość. Dr Ricardo Costeira z King’s College London mówi: „To badanie identyfikuje kolejny molekularny mechanizm, dzięki któremu naturalne związki z kakao mogą wspierać zdrowie. Chociaż potrzebne są dalsze badania, wyniki podkreślają wartość analiz populacyjnych w naukach o starzeniu i genetyce”.

Naukowcy planują teraz przeprowadzenie kontrolowanych eksperymentów interwencyjnych, aby sprawdzić, jak organizm reaguje na różne dawki teobrominy i czy zmiany w epigenomie pojawiają się w przewidywalny sposób. Jednocześnie chcą lepiej poznać biologiczne ścieżki, za pośrednictwem których alkaloidy wpływają na komórkowe mechanizmy starzenia oraz długość telomerów.

Wnioski z tego badania wpisują się w rosnące zainteresowanie rolą diety w regulacji procesów epigenetycznych. Jeśli kolejne prace potwierdzą obserwacje zespołu z King’s College London, teobromina może stać się ważnym markerem stylu życia i potencjalnym narzędziem do oceny „zdrowego starzenia” w badaniach klinicznych.